Bojownikom niepodległości

Konrad Okolski

(1884–1952)

Urodził się 19 lutego 1884 r. w Nowostawcach na Wołyniu. Syn Adolfa, dzierżawcy majątku, i Felicji z Antoszewskich.

Uczęszczał do szkoły średniej w Łucku, ukończył I gimnazjum w Żytomierzu (1904), po czym studiował na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestniczył w strajku szkolnym, w związku z czym został usunięty z uczelni. Naukę kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, w 1909 r. uzyskując dyplom lekarski. W okresie studiów należał do „Spójni” i PPS. W 1910 r., po zdaniu egzaminów na uniwersytecie w Moskwie, uzyskał dyplom lekarski tej uczelni.

Po ukończeniu nauki pracował jako lekarz–wolontariusz w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, a następnie od 1912 r. był lekarzem cementowni „Wołyń” w Zdołbunowie. Jednocześnie prowadził prywatną praktykę, prowadził też działalność oświatowo–społeczną wśród Polaków.

Podczas I wojny światowej w 1914 r. zmobilizowany do armii rosyjskiej. Kontuzjowany na początku 1915 r., leczył się w Równem i w Czernihowie. Tam zorganizował dla polskich uchodźców kuchnie, ochronki, szkołę, bibliotekę i klub. W związku z tądziałalnośćią skierowany na front.

Po rewolucji w Rosji (1917) został prezesem Związku Wojskowych Polaków 7 Armii i garnizonu Czernihowa. Był współorganizatorem polskich oddziałów wojskowych. Zdemobilizowany, powrócił do Zdołbunowa, a w końcu 1918 r. przyjechał do Warszawy.

Wstąpił wówczas do WP. W 1919 r. zorganizował szpital wojskowy w Skierniewicach.

Zweryfikowany jako mjr lek. z 1 czerwca 1919 r. i awansowany 1 lipca 1923 r. na ppłk. lek., był komendantem Szpitala Rejonowego w Skierniewicach. W czerwcu 1927 r. przeniesiony do rezerwy.

Od 1927 r. był lekarzem Kasy Chorych w Skierniewicach i prowadził wolną praktykę w tym mieście. Jednocześnie radny miejski, przewodniczący Powiatowej Rady Szkolnej, członek zarządu PCK. W 1932 r. został dyrektorem Szpitala Dzieciątka Jezus w Warszawie i specjalistą–ginekologiem w Centralnej Przychodni Kolejowej (od 1933).

Działacz społeczny; był prezesem Zarządu Głównego Związku Lekarzy Państwa Polskiego, członkiem stałej rady Naczelnej Izby Lekarskiej, przewodniczącym koło lekarzy Obozu Zjednoczenia Narodowego, prezesem Stowarzyszenia Lekarzy Kolejowych.

Podczas kampanii 1939 r. zorganizował dodatkowy oddział chirurgiczny w Szpitalu Dzieciątka Jezus, w którym leczył rannych żołnierzy i cywilów. Po zakończeniu walk jeden z organizatorów tajnego nauczania medycyny. Aresztowany w czerwcu 1940 r. przez Niemców, był więziony na Pawiaku, po czym 15 sierpnia uwięziony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. W sierpniu 1941 r. wykupiony, został zwolniony. Powrócił do Warszawy. Został lekarzem kolejowym i przychodni Szpitala „Przy Skarpie”. Od 1943 r. był ordynatorem oddziału gruźliczego w szpitalu na Grochowie. Współpracował z AK. Podczas powstania warszawskiego był komendantem Szpitala Dzieciątka Jezus przy ul. Lindleya. Po kapitulacji oddziałów powstańczych (2 października 1944) zorganizował ewakuację ciężko rannych do Milanówka, Grodziska Mazowieckiego i Piastowa, a sam jako jeden z ostatnich ewakuował się 7 października.

W 1945 r. powrócił do Warszawy i przystąpił do odbudowy Szpitala Dzieciątka Jezus, obejmując stanowisko jego dyrektora. W 1948 r. usunięty z tej funkcji, w kolejnych latach pracowałjako lekarz Ubezpieczalni Społecznej i lekarz kolejowy. W 1950 r. został inspektorem Lecznictwa i członkiem Obwodowej Komisji Lekarskiej.

Zmarł 26 września 1952 r. w Warszawie. Pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Powązkach w Warszawie kwat. 239.

Odznaczony złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości.

Żonaty (od 1911) z Zofią Heleną Głuchowską, miał z nią córkę Halinę (13 V 1913–27 V 1960) zamężną Kaczorowską, lekarza, oraz synów Stefana, lekarza, i  Konrada (11 V 1923–11 VIII 1944), który jako ppor. „Kuba” poległ w powstaniu warszawskim.

Źródła

S. Łoza, Czy wiesz kto to jest? t. 2, Warszawa 1939; „Monitor Polski” 1937, nr 64; Z. Podgórska–Klawe, w: Polski Słownik Biograficzny t. XXIII z 1978; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.