Bojownikom niepodległości

Leon Bukojemski

(1895–1978)

Leon BukojemskiUrodził się 27 sierpnia 1895 r. we wsi Mrukowo koło Jasła. Syn Antoniego, inżyniera. Ukończył gimnazjum w Krakowie (1913 r.), po czym podjął studia na wydz. lądowym Politechniki Lwowskiej. Od 1 sierpnia 1914 r. w oddziale J. Piłsudskiego i Legionach Polskich. Służył w 1 part LP, uzyskując stopień st. ogn. W następstwie kryzysu przysięgowego 17 października 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej. Ukończył szkołę oficerów rezerwy i jako ppor. art. był oficerem 24 pap (do 1 sierpnia 1918 r.). Od 11 listopada 1918 r. w WP. Dowodził baterią w 27 pp. 10 lutego 1919 r. wysłany do Francji, służył w armii gen. J. Hallera. Razem z nią 1 maja powrócił do kraju. W 1920 r. jako por. służył w 11 pap. Zweryfikowany jako kpt. art. z 1 czerwca 1919 r., dowodził baterią i był adiutantem 22 pap (1923, 1924). Odbył kursy w CWKaw i CWPiech. Od 1926 r. dowodził dyonem. Awansowany 1 stycznia 1928 r. na mjr. art., był wówczas dowódcą III dyonu 2 pap leg. W pułku tym służył do 1933 r. Potem (do 1 maja 1938 r.) sprawował funkcję kwatermistrza 12 pal i zastępcy dowódcy 25 pal. Z dniem 1 stycznia 1936 r. otrzymał stopień ppłk. art. Od 1 maja 1938 r. pełnił służbę w wydz. organizacyjnym MSWojsk. Przed 1939 r. przeniesiony w stan spoczynku. W sierpniu 1939 r. zmobilizowany do WP, dowodził 54 pal rez. w składzie 44 DP rez. (Armia „Łódź). Wobec nie skoncentrowania dywizji pełnił służbę w sztabie armii. Następnie zastępca dowódcy artylerii grupy gen. K. Sawickiego. 18 września dostał się do niewoli sowieckiej w Dubnie. Przebywał w obozie w Juchnowie, a potem w Griazowcu (od 18 czerwca 1940 r.). 10 października wywieziony do Moskwy. Należał do zwolenników współpracy z ZSSR. Do sierpnia 1941 r. współpracował przy organizowaniu grupy oficerów chętnych do współpracy z komunistami. Po podpisaniu umowy Sikorski-Majski został zwolniony. Wstąpił wówczas do Armii Polskiej w ZSSR. Od 1 września 1941 r. dowodził 10 pal. We wrześniu 1942 r. skazany przez sąd polowy za współpracę z komunistami w latach 1940-1941. Po wyprowadzeniu armii do Iranu, pozostał w ZSSR. Należał do głównych organizatorów 1 DP im. T. Kościuszki. 14 maja 1943 r. przybył do obozu w Sielcach, gdzie sprawował funkcję przewodniczącego komisji przyjęć oraz dowódcy organizowanego 1 pal. Od 3 września dowodził 1 BArt. W lutym 1944 r. mianowany gen. bryg. Od lipca 1944 r. zastępca dowódcy artylerii 1 Armii WP. Od 1 grudnia 1944 r. (do połowy stycznia 1945 r.) był dowódcą lubelskiego Okręgu Wojskowego. Następnie ponownie przebywał na froncie. Dowodził artylerią 1 Armii w czasie szturmu Berlina. 17 maja 1945 r. został przeniesiony w stan spoczynku. Działacz ZBoWiD – był wieloletnim członkiem Rady Naczelnej, przewodniczącym komisji kombatantów II wojny światowej przy Zarządzie Okręgu Warszawskiego oraz przewodniczącym Głównego Sądu Koleżeńskiego. Zmarł 6 maja 1978 r. w Warszawie. Pochowany na cmentarzu wojskowym na Powązkach w Alei Zasłużonych I boczna. Odznaczony orderem Virtuti Militari 4 i 5 kl., Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi, w PRL otrzymał order Sztandaru Pracy 2 kl., Odrodzenia Polski 3 kl.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 132/1931
Źródła

Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939 (Kraków 2003); S. Z: Żałobnej karty, Wojskowy Przegląd Historyczny nr 3/1978; Monitor Polski nr 132/1931.