Bojownikom niepodległości

Leon Loria

(1883-1932)

loria leonUrodził się 5 listopada 1883 r. w Warszawie. Syn Adolfa, kupca, i Felicji z d. Friede.

Ukończył II  Gimnazjum Klasyczne św. Jacka w Krakowie (1902 r.), po czym podjął studia na Wydz. Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując 29 lipca 1913 r. doktorat praw. Podjął wówczas pracę zawodową jako koncypient adwokacki w Nowym Targu.

Wybitny taternik i narciarz, członek Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. W 1910 r. był współautorem pierwszego wejścia ma południową ścianę Zamarłej Turni. W latach 1911-1914 dokonywał pierwszych zimowych wejść (wspólnie m.in. z M. Zaruskim) na szczyty Mnicha, Zadniego Mnicha, Małego Koziego Wierchu czy Wielką Buczynową Turnię. Kierował sekcją narciarską Tow. Tatrzańskiego.

Członek Zw. Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od 5 do 16 sierpnia 1914 r. jako sekcyjny służył w komp. zakopiańskiej Kazimierza Wyczałkowskiego w oddziałe J. Piłsudskiego. Następnie przeszedł do szw. Władysława Prażmowskiego-Beliny. 5 listopada mianowany chor. piech., od 15 listopada 1914 do 10 marca 1915 r. był oficerem komp. narciarskiej Komendy Legionów. Po jej rozwiązaniu powrócił do dyonu rtm. Władysława Prażmowskiego-Beliny. W sierpniu 1916 r. przeszedł do 1 part LP. służył w 4 baterii.

Po kryzysie przysięgowym z lipca 1917 r. zwolniony z Legionów, pracował w sądownictwie, będąc równocześnie członkiem POW. Od września 1917 r. był sędzią śledczym Sądu Okręgowego w Radomiu (rewir Sandomierz), zaś w styczniu 1918 r. został sędzią śledczym Sądu Okręgowego w Warszawie.

Od 10 listopada 1918 r. oficer ordynansowy Naczelnika Państwa i Naczelnego Wodza. 2 grudnia awansowany na por. art. W kwietniu 1919 r. został uczniem Francuskiej Szkoły Pilotów w Warszawie. 1 lutego 1920 r. przydzielony do 1 Wielkopolskiej Eskadry Lotniczej (12 eskadry lotniczej, potem 12 eskadry wywiadowczej), służył w niej do końca wojny. 11 sierpnia 1920 r. awansował na mjr. obs. ze starszeństwem z 1 kwietnia.

Dnia 17 IV 1920 r. brał udział w walkach przy czym okazał odwagę i męstwo atakując nieprzyjacielską piechotę i artylerię przez co zniewolił ich do zaprzestania ostrzeliwania naszej piechoty.

Przed akcją wykonał szereg wzlotów dalekich poza frontem. Por. Loria zachorował na tyfus plamisty i będąc jeszcze niezupełnie zdrowym leciał w dniu 17 IV 1920 r. kładąc wielkie zasługi.

Po zakończeniu działań wojennych od 2 stycznia 1921 r. dowodził 12 eskadrą wywiadowczą. Od sierpnia tego roku stał na czele I dyonu 1 plotn. Zweryfikowany jako mjr obs. z 1 czerwca 1919, w okresie od 7 lipca do 29 września 1923 r. przebywał w Szkole Pilotów, po czym powrócił na zajmowane dotąd stanowisko. Awansowany 2 kwietnia 1924 r. na ppłk. pil. obs. (z dniem 1 lipca 1923), od 1 marca 1925 był zastępcą dowódcy 1 plotn. Od 20 października 1926 do 5 listopada 1928 r. komendant Głównego Portu Lotniczego, po czym do 16 lipca 1929 r. kierownik referatu w Dep. Aeronautyki MSWojsk. Ze względu na stan zdrowia już następnego dnia przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Głównego, a 30 kwietnia 1930 r. w stan spoczynku.

Jako radca prawny podjął pracę w Państwowych Zakładach Inżynieryjnych.

Zmarł 8 kwietnia 1932 r. w Zakopanem i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie kwat. B-17.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości i dwukrotnie Krzyżem Walecznych.

Żonaty z Jadwigą Adą de Raynell, miał z nią córkę Krystynę Marię (ur. 3 IX 1911) zamężną Stępińską.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 251/1931
Źródła

CAW, akta personalne 442; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 3, Warszawa 2006; „Dziennik Personalny MSWojsk” nr 12/1933; M. Gałęzowski, Na wzór Berka Joselewicza. Żołnierze i oficerowie pochodzenia żydowskiego w Legionach Polskich, Warszawa 2010; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; „Monitor Polski” nr 251/1931; „Polska Zbrojna” nr100/1932; Z. Radwańska-Paryska, W.H. Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin 2004; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928; M. Romeyko, Ku czci poległych lotników, Warszawa 1933; B. Woszczyński, w: Polski Słownik Biograficzny t. XVII/1972; J. Zieliński, W. Wójcik, Lotnicy-Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari 1919-1920 t. I, Warszawa-Toruń 2005.