Bojownikom niepodległości

Leon Stefan Braziulewicz

(1892–1942)

Leon Stefan BraziulewiczUrodził się 20 grudnia 1892 r. w Petersburgu. Syn Justyna i Urszuli z Maliszewskich. Ukończył sześć klas Gimnazjum św. Katarzyny w Petersburgu oraz kursy buchalterii. Pracował w wydz. giełdowym banku. W czasie I wojny światowej w listopadzie 1914 r. powołany do armii rosyjskiej, został przydzielony do 176 rezerwowego pstrz. W końcu kwietnia 1915 r. skierowany do Szkoły Chorążych w Oranienbaumie. Po jej ukończeniu 10 lipca 1915 r. mianowany chor. piech., służył w 120 rezerwowym marszowym baonie. Od września dowodził komp. 123 pstrz, 16 grudnia 1916 r. awansował na sztabskpt. piech. Objął dowództwo baonu. W połowie stycznia 1917 r. przeniesiony na stanowisko dowódcy komp.szkoły podoficerów i dowódcy baonu do 676 pstrz. W armii rosyjskiej służył do 25 sierpnia. Przeszedł wówczas do I Korpusu Polskiego. Od 2 września jako podkpt. piech. dowodził komp. i baonem w 3 psp. Po demobilizacji korpusu latem 1918 r. przyjechał na teren Królestwa Polskiego. Od 6 listopada 1918 r. w WP. Do października 1919 r. był słuchaczem na oficerskich kursach mierniczych w Warszawie. Następnie przydzielony do 1 pstrz wlkp (potem: 55 pp), w jego składzie brał udział w walkach z bolszewikami. Od 26 sierpnia 1920 r. stał na czele I baonu. W 55 pp pełnił służbę do 7 maja 1922 r. Przeniesiony do 70 pp, dowodził I baonem. Zweryfikowany jako mjr piech. z 1 czerwca 1919, co najmniej od 1923 r. był dowódcą III baonu. W 1924 r. ukończył trzymiesięczny kurs oficerów sztabowych. Następnie jednocześnie komendant garnizonu w Jarocinie. Od czerwca 1927 r. sprawował funkcję komendanta kadry baonu zapasowego 44 pp. 31 sierpnia 1929 r. został przeniesiony w stan spoczynku. Od 1 lipca 1929 r. w Straży Granicznej. Do 3 maja 1934 r. w stopniu inspektora kierownik Inspektoratu Granicznego Brodnica. Następnie zajmował analogiczne stanowisko w Ostrowie Wlkp. Od kwietnia do lipca 1936 r. był komendantem Centralnej Szkoły Straży Granicznej w Rawie Ruskiej, po czym powrócił na zajmowane uprzednio stanowisko. Od 7 października 1937 r. równolegle oficer wywiadowczy. Przez wiele lat zasiadał w Komisjach Dyscyplinarnych przy Mazowieckim Inspektoracie Okręgowym, a od 1934 r. przy Wielkopolskim Inspektoracie Okręgowym (jako przewodniczący lub zastępca przewodniczącego). 31 marca 1938 r. przeniesiony w stan nieczynny, a 30 września w stan spoczynku. Podczas II wojny światowej zamieszkał w Ostrowcu Świętokrzyskim. Pracował w Zakładach Ostrowieckich. Aresztowany 15/16 września 1942 r. przez Niemców. Powieszony 30 września 1942 r. na rynku w Ostrowcu Świętokrzyskim. Pochowany w zbiorowej mogile ofiar egzekucji na cmentarzu przy ul. Denkowskiej. Odznaczony trzykrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości. Żonaty z Eugenią Kostkowską, miał z nią córki Marię Apolonię (ur, 1922), Wiesławę Władysławę Grażynę (ur. i zm. 1924) oraz Annę Marię (ur. 1926).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 63/1933
Źródła

Leon Braziulewicz, www.muzeumsg.strazgraniczna.pl (dostęp 18 IX 2018); „Monitor Polski” nr 63/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928; Rocznik oficerski rezerw 1934.