Bojownikom niepodległości

Leopold Teofil Jani

(1900–po 1946)

Urodził się 20 października 1900 r. w Warszawie. Syn Alojzego i Stanisławy z Markowskich.

Uczył się w Gimnazjum Męskim w Częstochowie. Maturę uzyskał 11 czerwca 1917 r.

W czasie I wojny światowej od 15 lipca 1915 r. w Legionach Polskich. W stopniu szer. służył w 4 pp LP. Ranny 2 sierpnia 1916 r., leczył się w szpitalu.

Urlopowany w październiku 1916 r., na początku 1917 r. wstąpił do POW w Częstochowie. W kwietniu 1918 r. przekradł się do Rosji i od 17 maja służył w I Korpusie Polskim. Po jego demobilizacji w końcu lipca powrócił do Warszawy. Na rozkaz władz POW we wrześniu wysłany do 4 DStrz gen. Lucjana Żeligowskiego na Kubaniu. 8 grudnia pod stacją Rozdzielnaja koło Odessy dostał się do niewoli ukraińskiej, z której zbiegł do kraju.

Od 7 czerwca 1919 r. w I baonie 30 pp. Brał udział w walkach z bolszewikami.

Od 1 czerwca 1921 r. służył w I Baonie Strzelców Śląskich. W jego składzie uczestniczył w III powstaniu śląskim.

Od 15 lipca 1921 r. w wydziale II sztabu DOGen Łódź. 12 października przeniesiony do 30 pp. Zweryfikowany jako por. piech. z 1 lipca 1920, od 13 lutego 1925 r. pełnił służbę w KOP. Był młodszym oficerem kompanii i dowódcą komp. 10 baonu KOP. Od 1931 r. służył w 23 pp. 1 stycznia 1933 r. awansował na kpt. piech. Wiosną 1939 r. był dowódcą 3 komp.

Podczas kampanii 1939 r. był dowódcą 2 komp. 75 pp. W składzie 23 DP (Armia „Kraków”) brał udział w obronie Śląska, a potem w działaniach na Kielecczyźnie i Lubelszczyźnie.  Od maja 1940 r. prowadził działalność konspiracyjną w szeregach ZWZ/AK ps. „Felks”, „Karol”, „Teofil”. Początkowo dowodził baonem w Obwodzie Mokotów Okręgu Warszawa-miasto ZWZ. W grudniu 1941 r. został I oficerem sztabu (szefem wydziału I) Komendy Okręgu Stanisławów. Stanowisko to zajmował do lipca (albo sierpnia lub października) 1942 r., gdy wówbec groźby aresztowania przeniesiono go na funkcję inspektora Inspektoratu AK Chodorów.  Awansowany 11 listopada na mjr. piech., od około 15 listopada był p.o. komendanta Okręgu Stanisławów. Aresztowany przez Niemców 19 lub 21 grudnia, był więziony we Lwowie, po czym osadzony w obozach koncentracyjnych na Majdanku, w Auschwitz, Sachsenhausen i Bergen-Belsen. Uwolniony 15 kwietnia 1945 r. przez oddziały brytyjskie, 28 kwietnia przybył do Francji.

Tam objął dowództwo polskiej komp. wartowniczej przy armii amerykańskiej w Wersalu. Sprawował je co najmniej do sierpnia 1946 r.

Dalsze jego losy są nieznane.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, srebrnym Krzyżem Zasługi i rumuńskim orderem Korony Rumunii 5 kl.

Źródła

L. Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Lublin 1986; G. Mazur, J. Węgierski, Konspiracja lwowska 1939–1944. Słownik biograficzny, Kraków 1997; „Monitor Polski” nr 235/1933; Rocznik oficerski 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1939, Kraków 2006.