Bojownikom niepodległości

Maciej Gabała

(1896-1952)

Maciej Gabała

Urodził się 26 lutego 1896 r. w Dąbrowie (Dąbrówce?) w Wielkopolsce. Syn Wawrzyńca, robotnika rolnego, i Marii z Nabosiaków. Brat Jana (zob.).

Ukończył szkołę powszechną (1910), następnie dokształcającą.

Podczas I wojny światowej, w latach 1915–1918 służył  w armii niemieckiej.

Od 3 stycznia 1919 r. brał udział w powstaniu wielkopolskim (27 grudnia 1918 – 16 lutego 1919), następnie wstąpił do Wojska Polskiego.

Ukończył szkołę podchorążych i z dniem 31 sierpnia 1924 r. otrzymał stopień ppor. piech. Przydzielony do 56 Pułku Piechoty, 31 sierpnia 1926 r. awansował na stopień por. piech. 30 kwietnia 1936 r. przeniesiony do rezerwy lub w stan spoczynku.

W stopniu komisarza podjął służbę w Policji Państwowej. 30 sierpnia 1939 r. został zmobilizowany do WP, służył w Ośrodku Zapasowym 16 Dywizji Piechoty.

Po wybuchu II wojny światowej walczył,  m.in. pod Janowem Lubelskim, gdzie dostał się do niewoli niemieckiej, z której po kilku dniach zbiegł. Na rozkaz władz konspiracyjnych jesienią podjął służbę w tzw. granatowej policji w powiecie grójeckim. Jednocześnie należał do organizacji kolejno: Służba Zwycięstwa Polski / Związek Walki Zbrojnej / Armia Krajowa pod pseudonimami. „Galik” i „Marek”.  Był szefem kontrwywiadu Obwodu AK Grójec ps. „Marek”. Aresztowany przez Niemców 17 marca 1944 r., 27 marca został odbity przez żołnierzy AK. Następnie kontynuował działalność konspiracyjnej na terenie powiatu rawskiego. 13 stycznia 1945 r. zatrzymany w łapance, po czym nierozpoznany został wywieziony do Niemiec, skąd w marcu zbiegł i powrócił do kraju.

Po zakończeniu wojny pracował w Bydgoszczy, a od października 1945 do końca 1949 r. był kierownikiem oddziału ogólno-prawnego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Na początku 1950 r. aresztowany przez komunistyczne władze bezpieczeństwa, po ciężkim śledztwie był sądzony w procesie dowódców konspiracji w Grójcu.

Zmarł w roku 1952 w więzieniu.

Odznaczony Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 293/1932
Źródła

„Monitor Polski” 1932, nr 293; Rocznik oficerski 1924, 1928, 1932; H. Śiderski, Okupacyjny kapitan Kloss, „Odrodzenie”, 1989, nr 20.