Bojownikom niepodległości

Marian Adamkiewicz

(1888–1959)

Urodził się 7 października 1888 r. w Warszawie w rodzinie robotniczej. Syn Jana i Anny z Mroczków.

Ukończył trzyklasową szkołę miejską. Następnie podjął pracę zawodową jako goniec w drukarni Maślankiewicza w Warszawie. W roku 1904 uczył się zawodu formierza–odlewnika w Fabryce Maszyn i Odlewów „Orthwein, Karasiński i Ska”. Był jednym z organizatorów strajku praktykantów giserskich; wszedł w skład komitetu strajkowego.

Od roku 1905 należał do Polskiej Partii Socjalistycznej. Zajmował się kolportażem nielegalnej literatury. Wstąpił też do Organizacji Bojowej PPS w dzielnicy Dolnej. Aresztowany 17 sierpnia 1907 r., był więziony w cytadeli warszawskiej oraz w twierdzy brzeskiej. Oskarżony o przynależność do PPS–Frakcji Rewolucyjnej, w listopadzie został skazany na trzy lata zesłania do guberni archangielskiej. Po odbyciu kary, w roku 1910 powrócił do Warszawy, gdzie przez rok pozostawał pod dozorem policji. Pracował jako odlewnik w fabryce Orthwein, Karasiński i Ska.

Podczas I wojny światowej w roku 1915 ewakuowany do Piotrogrodu, był zatrudniony w zakładach Nobla,  potem w firmie Lessner. W Piotrogrodzie wstąpił do działającego od 1908 r. polskiego stowarzyszenia Klub Robotniczy „Promień”. Uczestniczył w rewolucji lutowej 1917 r. Walczył w polskim oddziale w dzielnicy wyborskiej. Następnie wyjechał z rodziną do Władywostoku, gdzie podjął pracę zawodową w zakładzie metalowym na terenie portu wojennego.

Do niepodległej Polski powrócił w roku 1920. Pracował w odlewni Jarkowskiego w Warszawie. Należał do PPS, był delegatem fabrycznym odlewni. Działacz Związku Robotników Przemysłu Metalowego w Warszawie – wielokrotnie wybierano go do zarządu sekcji giserów oddziału warszawskiego. Od roku 1927 należał do Stowarzyszenia b. Więźniów Politycznych (od 1937 w zarządzie oddziału warszawskiego). W połowie lat 30. jako były więzień polityczny otrzymał zaopatrzenie emerytalne.

Podczas II wojny światowej pracował w fabryce Lilpopa. Nie brał udziału w działalności konspiracyjnej; utrzymywał luźne kontakty z RPPS i Polską Partią Robotniczą.

Po wojnie należał do PPS, po zjednoczeniu z PPR, od grudnia 1948 r. należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pracował jako kierownik Warszawskiej Odlewni Metalu (do 1950), następnie w Stołecznej Odlewni Żeliwa. W roku 1957 przeszedł na rentę. Zmarł 28 listopada 1959 r. w Warszawie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Źródła

W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863–1938 Słownik biograficzny t. 1, Mińsk Mazowiecki – Warszawa – Kraków 2011; „Monitor Polski” 1937, nr 259; Red., w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. I, Warszawa 1985.