Maurycy Zdzisław Jaroszyński

Urodził się 2 maja 1890 r. w Piasecznie pow. Sandomierz. Syn Wacława, rolnika, i Marii z Hoeschlów. Brat Franciszka (zob.).

Ukończył I gimnazjum w Tarnowie (1908 r.), studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego (1908–1912), uzyskując w 1914 r. doktorat.

Pracował w administracji państwowej.

Należał do niezależnego „Zetu” (w maju 1909 r. należał do Dyrekcji), a następnie Polskiego Związku Wojskowego; był uczestnikiem kursu oficerskiego. Uczestnik zjadu młodzieży „Zarzewiackiej” (2 lutego 1910 r.) we Lwowie. Należał do Polskich Drużyn Strzeleckich.

Po 1918 r. w Wojsku Polskim. Po wojnie z bolszewikami w rezerwie. Zwerryfikowany jako ppor. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r.

W niepodległej Polsce w latach 20. zajmował stanowisko starosty powiatowego we Mławie. Pracował w Wolnej Wszechnicy Polskiej (w latach 1925–1939 kierownik katedry prawa administracyjnego) oraz w Szkole Głównej Handlowej (1929–1939 kierownik katedry prawa administracyjnego). W 1925 r. został docentem, a w 1929 r. prof. nadzwyczajnym. Jednocześnie w okresie od 12 października 1926 do 19 kwietnia 1929 r. podsekretarz stanu w MSW.

W 1928 r. wybrany na posła w okręgu wyborczym nr 8 (Ciechanów), był członkiem klubu BBWR. Z powodu zrzeczenia się z dniem 1 października 1929 r. jego mandat wygasł.

W niepodległej Polsce był prezesem Związku Rewizyjnego Samorządu Terytorialnego, redaktorem naczelnym „Samorządu Terytorialnego” (1929–1937). W 1938 r. został podsekretarzem stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Reform Rolnych. Zajmował też stanowisko prezesa Państwowego Banku Rolnego.

Podczas II wojny światowej przebywał w USA, a potem w Wlk. Brytanii, gdzie w latach 1942–1945 był wykładowcą prawa administracyjnego państwowego na Polskim Wydziale Prawa uniwersytetu w Oxfordzie. Jednocześnie (od 1943 r.) sekretarz generalny Ministerstwa Odbudowy Administracji Publicznej. W 1946 r. powrócił do Polski.

Został wówczas dyrektorem Biura Organizacji i Spraw Osobowych Prezydium Rady Ministrów. Od 1948 r. zastępca kierownika Kancelarii Rady Państwa. W latach 1950–1954 pracował jako dyrektor generalny w Ministerstwie Gospodarki Komunalnej.

Jako prof. zwyczajny w latach 1946–1960 był wykładowcą i kierownikiem katedry prawa administracyjnego Uniwersytetu Warszawskiego. Przewodniczący Rady Szkół Wyższych (1946–1947), należał do prezydium Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego (1947–1958, w latach 1947–1949 jej sekretarz generalny), wiceprzewodniczący Międzynarodowego Instytutu Nauk Administracyjnych w Brukseli (1947–1949, w latach 1947–1961 przewodniczący jego Sekcji Polskiej). W 1960 r. przeszedł na emeryturę.

Zainicjował badania nad systemem kontroli administracji w Polsce. Uczestniczył w międzynarodowych konferencjach i zjazdach poświęconych prawu administracyjnemu m.in. w Międzynarodowym Instytucie Nauk Administracyjnych w Bernie (1947 r.) oraz na uniwersytetach w Madrycie (1956 r.) i Wiesbaden (1959 r.). Współpracował z czasopismami „Samorząd”, „Samorząd Terytorialny”, „Rada Narodowa”, Problemy Rad Narodowych”, „Studia Prawnicze”.

Od 1958 r. był członkiem korespondentem, a od 1964 r. członkiem rzeczywistym PAN. Sprawował w PAN funkcje zastępcy sekretarza naukowego (1958–1965), członka Prezydium (1958–1968), przewodniczącego Komitetu Nauk Prawnych (1960–1962), przewodniczącego Rady Naukowej Instytutu Nauk Prawnych (1960–1971), zastępcy przewodniczącego Głównej Komisji Kwalifikacyjnej przy PAN (1965–1971).

Należał do ZSL.

Zmarł 19 marca 1974 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwat. A-35.

Odznaczony orderem Polonia Restituta 2 i 5 kl., złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Sztandaru Pracy 1 kl., order Odrodzenia Polski 2 kl. oraz złoty Krzyż Zasługi po raz drugi i trzeci.

Żonaty z Janiną Zakrzewska, a od 13 VIII 1935 z Marią Grandowską, miał synów Adama, prof. prawa UW i Jana, prof. psychiatrii.