Bojownikom niepodległości

Mikołaj Grzegorz Łapicki

(1896-1972)

łapicki mikołajUrodził się 16 września 1896 r. w Skawinie. Syn Mikołaja i Bronisławy ze Sropińskich. Brat Józefa (zob.) i Włodzimierza (zob.).

Ukończył gimnazjum realne, po czym podjął studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Członek Związku Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od 10 września 1914 r. w Legionach Polskich. Od 20 września do 8 grudnia 1914 r. służył w II baonie 3 pp LP (od 3 grudnia: III baon 2 pp LP). Chory, do 15 stycznia 1915 r. przebywał w szpitalu. Następnie do 9 lutego był w kadrze kawalerii w Nagy-Szöllös. Przeniesiony do artylerii, od 9 lutego do 4 września służył w 3 baterii 1 part LP (wg innych danych od 1 stycznia do 23 sierpnia). Był dowódcą patrolu sanitarnego. Po reorganizacji oddziałów przeniesiony do 1 (do 21 października lub 30 grudnia), a potem 2 baterii (do 1 stycznia 1917 r. lub 16 grudnia 1916 r.). Uczestniczył w kampanii karpackiej, bukowińskiej, besarabskiej i wołyńskiej. 1 grudnia 1916 r. mianowany chor. san. Następnie był oficerem sanitarnym I dyonu.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach od września 1917 r. w Polskim Korpusie Posiłkowym. Chory, od 24 grudnia 1917 do 1 marca 1918 r. przebywał na leczeniu w szpitalu. W następstwie przejścia II Brygady przez front pod Rarańczą od 1 marca do 13 kwietnia internowany przez Austriaków w Huszt.

Uwolniony, został wcielony do armii austro-węgierskiej. Początkowo (do 6 czerwca) przebywał w grupie wyszkolenia armii, a następnie (do 7 lipca) na kursie instruktorów artylerii. Od 7 lipca do 15 sierpnia służył w baterii zapasowej 12 pap, po czym do 3 listopada był uczniem w szkole oficerów rezerwy artylerii w Ołomuńcu.

Po rozpadzie Austro-Węgier 3 listopada 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego.  Początkowo dowodził pieszym plut. „szturmowym”, a następnie służył w 2 baterii 1 krakowskiego pap (potem: 1 pap leg). Uczestniczył w walkach z Ukraińcami w okolicach Lwowa. 20 czerwca 1919 r. mianowany ppor. art., 20 lipca awansował na por. art. W okresie od 20 lipca do 30 sierpnia przebywał na francuskim kursie strzelania w Rembertowie. Następnie powrócił do pułku. Od 27 października 1919 do 10 marca 1922 r. służył w szkole podchorążych artylerii w Poznaniu. Był tam kolejno dowódcą 4 klasy, IV i II Grupy Szkolnej.

W okresie od 10 marca 1922 do 5 kwietnia 1923 r. instruktor w Szkole Młodszych Oficerów Artylerii. Zweryfikowany jako kpt. art. z 1 czerwca 1919. Od 5 kwietnia 1923 do 31 grudnia 1926 r. oficer Szkoły Strzeleckiej Artylerii (asystent kursu do 2 kwietnia 1924, instruktor kursu dowódców dyonów do 27 marca 1926, dowódca grupy). Z dniem 1 lipca 1923 r. awansował na mjr. art. Przeniesiony do 16 pap, dowodził III dyonem (1 stycznia-24 czerwca 1927). Po krótkich stażach w 2 pszwol (29 czerwca-6 sierpnia 1927), 64 pp (9 sierpnia-17 września) i Obozie Szkolnym Wojsk Łączności (19 września-1 października), podjął naukę w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu kursu pozostał w szkole i od 23 sierpnia 1929 do 31 grudnia 1930 r. był tam asystentem. 1 stycznia 1931 r. awansował na ppłk. dypl. art. i został tam wykładowcą. Od 1 listopada 1931 r. kierownik katedry taktyki artylerii. 12 kwietnia 1934 r. objął stanowisko dowódcy 7 dak, zaś 5 listopada 1935 r. mianowano go dowódcą 1 pal leg. 19 marca 1937 r. awansował na płk. dypl. art. Pułkiem tym dowodził do listopada 1938 r. Następnie objął stanowisko szefa sztabu DOK nr IX w Brześciu nad Bugiem.

Podczas kampanii 1939 r. od 9 września był szefem sztabu Obrony Polesia (potem: SGO „Polesie”). Uczestniczył w walkach z Niemcami i Sowietami. Po kapitulacji grupy pod Kockiem (6 października) dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w niej m.in. w oflagu VII A w Murnau. Uwolniony przez wojska amerykańskie 29 kwietnia 1945 r.

Podjął wówczas służbę w sztabie 5 KDP we Włoszech i Wlk. Brytanii. Po demobilizacji osiedlił się w Londynie. Awansował na gen. bryg. (z dniem 3 maja 1972 r.).

Zmarł 20 sierpnia 1972 r. w Londynie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 4 i 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl., czterokrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty z Marią Zarębską.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 132/1931
Źródła

CAW, akta personalne 49, 432, 2044, 2073, 4987; W. Chocianowicz, Dzieje 1 Pułku Artylerii Lekkiej Legionów Józefa Piłsudskiego, Londyn 1967; W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 3, Warszawa 2006; „Dziennik Polski, Dziennik Żołnierza” 1972, nr 201, 206; L. Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Lublin 1986; T. Kryska-Karski, S. Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Warszawa 1991; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; „Monitor Polski” 1931, nr 132; Z. Moszumański, Z. Kozak, Wojenne szkoły dla oficerów artylerii (1914-1921), Pruszków brw; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.