Bojownikom niepodległości

Paweł Jerzy Jankowski

(1875–przed 1930)

Urodził się 3 lutego 1875 r. w Warszawie. Syn Pawła, inżyniera, i Ludwiki z Jucewiczów.

Studiował na politechnice w Dorpacie. Studia te przerwał, po czym studiował medycynę na uniwersytecie w Zurychu i w 1903 r. uzyskał dyplom lekarski. Należał wówczas do Koła Socjalistów Polskich, zajmującym się m.in. pomocą zesłańcom politycznym na Syberii.

Po ukończeniu studiów podjął pracę jako lekarz fabryczny w cukrowni w Sannikach, a następnie jako pediatra w szpitalu w Warszawie.

Należał do PPS. Na początku 1907 r. w jego mieszkaniu przy ul. Chłodnej 68 (gdzie przez pewien okres czasu mieściło się biuro partii) doszło do rewizji. W jej następstwie został z żoną aresztowany. Podejrzani o działalność w PPS, w trybie administracyjnym zostali zesłani w głąb Rosji do guberni wiackiej. W 1908 r. uzyskali zezwolenie na osiedlenie się w Żołudku koło Nowogródka, gdzie pracowali jako lekarze. Wraz z żoną zorganizował szpital i aptekę. W 1911 r. uzyskali oni prawo zamieszkania na terenie Królestwa Polskiego z wyłączeniem Warszawy. Zamieszkali w Lublinie, pozostając pod dozorem policji. Pracował w szpitalu dziecięcym (m.in. jako ordynator chirurgii), był pionierem optopedii dziecięcej. Pracował także jako lekarz fabryczny.

Należał do komitetu redakcyjnego „Kuriera” lubelskiego, na łamach którego zamieszczał swoje publikacje.Współzałożyciel Lubelskiej Spółdzielni Spożywców (1913 r.) i należał do jej zarządu. Należał do Towarzystwa Szerzenia Oświaty „Światło”, stał na czele lubelskiego koła „Związku Oraczy”.

W czasie I wojny światowej po zajęciu Lublina przez wojska państw centralnych (1915 r.) był działaczem Wydziału Narodowego Lubelskiego, działającego na rzecz ruchu niepodległościowego. Współorganizował szpital legionowy w Lublinie. Należał do sekcji szkolnej przy lubelskim magistracie. Współzałożyciel Szkoły Rolniczej dla dziewcząt w Krasieninie. Był radnym Lublina.

W 1917 r. wchodził w skład Tymczasowej Rady Stanu, w której reprezentował PSL-Wyzwolenie. Zasiadał w komisji wojskowej i komisji zdrowia.

Zmarł 19 marca 1919 r. w Zakopanem. Pochowany na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Żonaty (od 1900 r.) z Marią Goreywów (zob.), miał syna Bartłomieja (zob.), córki Joannę (1906–1994) zamężną Szydłowską, plastyczkę, oraz Danutę Zofię (1910–1984) zamężną Magierską, polonistkę.

Źródła

K. Jarzembowski, w: Słownik biograficzny miasta Lublina t. 1, Lublin 1993; „Monitor Polski” nr 300/1930.