Bojownikom niepodległości

Piotr Bańkowski

(1885–1976)

Urodził się 13 września 1885 r. w Wysokim Mazowieckim. Syn Jana, rzemieślnika, i Pauliny z Ostrowskich.

Uczył się w gimnazjum w Łomży, skąd za udział w strajku (1905 r.) został zeń wydalony. Maturę uzyskał w Krakowie (1906 r.), po czym podjął studia historyczno-literackie na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1912 r. ukończył studia, uzyskując doktorat.

W 1913 r., podczas pobytu w domu rodzinnym, został aresztowany przez władze rosyjskie i przez kilka miesięcy więziony.’

Po uwolnieniu uzyskał stypendium, dzięki któremu na rok wyjechał na studia do Paryża. Do kraju powrócił w 1918 r.

W latach 1918-1924 pracował w Archiwum Państwowym w Lublinie. Jednocześnie wykładał w Instytucie Nauczycielskim w Warszawie. W latach 1927-1934 przebywał w Leningradzie, gdzie kierował placówką zajmującą się rewindykacją dóbr kultury.. Po powrocie od 1935 do 1940 r. pracował jako kustosz w dziale rękopisów Biblioteki Narodowej w Warszawie. Następnie był zatrudniony w Archiwum Skarbowym. Podczas powstania warszawskiego wywieziony do obozu w Pruszkowie, po czym przez krótki okres czasu pracował w Archiwum Państwowym w Kielcach.

W 1945 r. mianowany radcą w Wydz. Archiwów Państwowych, wznowił wydawanie Archeionu. Był jego redaktorem naczelnym – sam zredagował 44 tomy. Równocześnie przez półtora roku pracował w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie. W 1962 r. przeszedł na emeryturę. Autor licznych prac fachowych.

Był współzałożycielem Łomżyńskiego Tow. Naukowego.

Zmarł 16 lutego 1976 r. w Warszawie i został pochowany na cmentarzu na Powązkach.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 i 5 kl. oraz złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 1916 r.) z Joanną Szlachetko, małżeństwo to było bezpotomne.

Źródła

W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 3, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; „Monitor Polski” nr 235/1933.