Bojownikom niepodległości

Rajmund Michał Bergel

(1894–1937)

Rajmund Michał BergelUrodził się 12 sierpnia 1894 r. w Jordanowie pow. Myślenice. Syn Andrzeja, radcy sądowego, i Marii z Płatkowskich.

Ukończył gimnazjum klasyczne w Tarnowie (1912), po czym podjął studia na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W okresie nauki gimnazjalnej należał do „Promienia” i wydawał pismo Kujmy Broń. Od 1912 r. członek Zw. Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od 18 sierpnia 1914 r. w Legionach Polskich  – służył w 16 komp. 2 pp LP. Redagował pisemko „Legionista”. Przeszedł cały szlak bojowy pułku. Uzyskał stopień sierż.

Po kryzysie przysięgowym pozostał w 2 pp LP. W jego szeregach wziął udział w przejściu II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918). Następnie jako oficer prasowy służył w sztabie II Korpusu Polskiego. Po kapitulacji korpusu po bitwie pod Kaniowem (12 maja) dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w niej do 12 listopada.

Od 15 listopada 1918 w WP. Służył kolejno w sekcji prasowej MSWojsk, Oddz. I Naczelnego Dowództwa, sekcji prasowej dowództwa Frontu Północno-Zachodniego, wydz. kulturalno-oświatowym Frontu Pomorskiego, sekcji prasowej DOGen Pomorze. Następnie w 67 pp. Zweryfikowany jako kpt. piech. z 1 czerwca 1919 r. Z dniem 30 listopada 1923 r. przeniesiony do rezerwy.

Po ukończeniu studiów na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego od 1923 r. pracował jako nauczyciel w gimnazjum  państwowym im. T. Kościuszki w Myślenicach. Z dniem 1 grudnia 1933 r. przeszedł na emeryturę.

Literat, publicysta. Autor licznych książek dotyczących historii Polski oraz literatury, poeta legionowy.

Zmarł 4 sierpnia 1937 r. w Myślenicach i został pochowany na Starym Cmentarzu przy kościele pw. św. Jakuba.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 5 kl. i Krzyżem Walecznych.

Żonaty (od 1923 r.) z Pauliną Zielińską.

Źródła

J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; Corpus Studiosorum Univesitatis Iagellonicae 1850-1918 t. III, Kraków 1999; A. Lenkiewicz, Kawalerowie Polski Niepodległej cz. 2, bmdw; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 12/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; A. Romanowski, Rozkwitały pąki białych róż… Wierze i pieśni z lat 1908-1918 o Polsce, o wojnie i o żołnierzach, Warszawa 1990; E. Tomkowiak, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993.