Bojownikom niepodległości

Roman Bilski

(1886–1962)

Urodził się 6 września 1886 r. w Skarżysku-Kamiennej. Syn Stanisława, robotnika, i Franciszki z Kaparków. Brat Tomasza (zob.).

Uczył się w szkole elementarnej – ze względu na warunki finansowe podjął pracę w odlewni żelaza „Kamienna”. Jesienią 1902 r. wyjechał na praktykę ślusarską do Łodzi, a następnie do Pabianic. Pracował w zakładzie blacharskim A. Klingera w Łodzi. W 1905 r. zorganizował strajk praktykantów w tym zakładzie.

Po powrocie do Skarżyska (jesień 1905 r.) wstąpił do OB PPS ps. „Ptak”. Brał udział w akcjach bojowych m.in. na stacji w Suchedniowie i Niekłaniu.

W 1907 r. powołany do armii rosyjskiej. W styczniu 1909 r. aresztowany i oskarżony o przynależność do OB PPS oraz udział w akcji bojowej pod Suchedniowem.

Więziony w Radomiu, a następnie w X pawilonie warszawskiej cytadeli. Wyrokiem Warszawskiej Izby Sądowej z 10 grudnia 1910 r. skazany na 12 lat katorgi. Przebywał w więzieniu mokotowskim w Warszawie. Po wybuchu I wojny światowej przewieziony do twierdzy szlisselburskiej w Petersburgu, przebywał w niej do rewolucji lutowej w 1917 r.

Uwolniony, przez kilka miesięcy pracował w fabryce Lessnera w Piotrogrodzie. W tym czasie działał w PPS. W czerwcu 1918 r. powrócił do Skarżyska.

Przez kilka miesięcy pracował w odlewni „Kamienna”, po czym od 1919 do1939 r. był zatrudniony jako ślusarz w parowozowni w Skarżysku-Kamiennej. W 1921 r. przez krótki okres czasu więziony za udział w strajku kolejowym.

Działacz PPS i Zw. Zawodowego Kolejarzy. W latach 1921-1927 pełnił funkcję przewodniczącego koła PPS w Skarżysku i jednocześnie sekretarza miejscowego oddziału związku. Należał do współorganizatorów OMTUR na terenie Skarżyska. W latach 1921-1932 radny miejski.

W latach 1939-1947 pracował jako ślusarz na stacji w Skarżysku, a następnie do 1958 r. w Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego Radom. W sierpniu tego roku przeszedł na rentę dla zasłużonych.

W 1948 r. usunięty z PPS. Uchwałą egzekutywy Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Kielcach z 4 grudnia 1956 r. przywrócono mu członkostwo w partii.

Zmarł 18 czerwca 1962 r. w Skarżysku-Kamiennej.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości z mieczami.

Źródła

„Monitor Polski” nr 171/1933; Red., w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 1, Warszawa 1985.