Bojownikom niepodległości

Romuald Baczyński

(1893–1964)

Urodził się 12 września 1893 r. w Ossowcach pow. Buczacz. Syn Ludwika i Marii z Karpińskich.

Ukończył gimnazjum w Tarnopolu, po czym podjął studia prawnicze.

W czasie I wojny światowej od 6 sierpnia 1914 r. w oddziale J. Piłsudskiego i w Legionach Polskich. Służył w 3 komp. I baonu 1 pp LP. Ukończył kurs km, po czym od 5 maja 1915 r. był żołnierzem baonu uzupełniającego nr 1, a od 20 lipca w III baonie 1 pp LP. Wiosną 1917 r. był żołnierzem 8 komp.

Po 1918 r. w WP. Po wojnie przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r.

Był osadnikiem wojskowym koło Pińska. Następnie pracował jako nauczyciel w powiecie krzemienieckim i kosowskim.

W marcu 1939 r. zmobilizowany do WP. Podczas kampanii wrześniowej dostał się do niewoli sowieckiej w rejonie Halicza, z której rychło zbiegł. Przedostał się do Lwowa, gdzie pracował jako ekspedient w spółdzielni uniwersyteckiej, a po jej likwidacji był kierownikiem stołówki.

Jednocześnie brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach AK. Uczestniczył w akcji „Burza”, a od września 1944 do lipca 1945 r. uczestniczył w działaniach zgrupowania „Warta” na Rzeszowszczyźnie. Wobec groźby aresztowania przeniósł się z podwładnymi na Dolny Śląsk.

Osiadł w Lubaniu Śląskim, prowadził gospodarstwo w pobliskich Kuźnicach.

Członek PPS, współdziałał z PSL. Zajmował się legalizacją b. żołnierzy AK.

Od listopada 1945 r. kierownik WiN na powiat Lubań. W kwietniu 1946 r. aresztowany przez władze komunistyczne, został skazany na rok więzienia. Ponownie aresztowany 20 września 1949 r. podczas likwidacji zbrojnej grupy por. Mieczysława Bielca, Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego we Wrocławiu z 11 maja 1950 r. skazany na 13 lat więzienia. W 1957 r. zwolniony, powrócił do Lubania.

Zmarł 7 października 1964 r.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Źródła

T. Balbus, w: Konspiracja i opór społeczny w Polsce 1944-1956. Słownik biograficzny, Kraków-Warszawa-Wrocław 2010; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 2, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; „Monitor Polski” nr 64/1937; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.