Bojownikom niepodległości

Ryszard Józef Bąk

(1889–1965)

Urodził się 8 marca 1889 r. w Wyrach pow. Pszczyna. Syn Aleksandra i Wiktorii z Żurów.

W 1909 r. ukończył Państwową Szkołę Budownictwa w Katowicach.

Należał do współzałożycieli POW Górnego Śląska (1919 r.), której w Mikołowie, po dekonspiracji E. Kleinerta, został komendantem ps. „Rudolf Mikołowski”. Był też naczelnikiem gniazda Tow. Gimnastycznego „Sokół”.

Gdy 16-17 sierpnia 1919 r. dano rozkaz do rozpoczęcia I powstania śląskiego, dowodził 180. osobowym oddziałem, którego zadaniem było opanowanie Mikołowa. Jednak po dwóch godzinach walki zmuszeni byli się poddać. W 1920 r. objął kierownictwo nad Polskim Komitetem Plebiscytowym. W III powstaniu śląskim adiutant podgrupy „Linke”,  podległej Janowi Wyględzie - szefowi sztabu grupy północnej wojsk powstańczych.

Po powstaniu w rezerwie. Zweryfikowany jako ppor. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r., 19 marca 1939 r. awansował na por. rez. piech.

Po powstaniach prowadził hurtownię tytoniu w Mikołowie. W 1935 r. nabył 120 ha majątek w Gorzanowicach pod Inowrocławiem. Jednocześnie prowadził sklep delikatesowy w rynku w Mikołowie.

Był prezesem Tow. Śpiewu „Harmonia” oraz aktywnym członkiem Bractwa Kurkowego.

W 1939 r. zorganizował komp. powstańców (180 ludzi), na czele której brał udział w obronie Śląska we wrześniu. Walczył o Gostynię i Sośnią Górę. Podczas okupacji niemieckiej był poszukiwany. Przedostał się na teren Wielkopolski, gdzie jako „Bonk” był zarządcą majątku pod Koninem.

Po zakończeniu II wojny światowej założył firmę budowlaną, która wyremontowała Mikołowski Dom Kultury oraz kościół ewangelicki w tym mieście. Prowadził też sklep galanteryjny. Był też biegłym sądowym ds. wyceny nieruchomości.

Zmarł 4 grudnia 1965 r. i został pochowany na cmentarzu w Mikołowie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, pośmiertnie w PRL otrzymał order Virtuti Militari 5 kl.

Żonaty z Józefą N.

Źródła

„Monitor Polski” nr 92/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; R. Rybka, K. Stepan, Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, Kraków 2003.