Bojownikom niepodległości

Stanisław Andrzej Janik

(1895–1981)

Stanisław Andrzej JanikUrodził się 21 kwietnia 1895 r. w Cięcinie. Syn Franciszka i Franciszki z Kasperlików.

Ukończył szkołę powszechną, po czym od 1907 r. kształcił się w gimnazjum w Bochni. 6 marca 1915 r. uzyskał tam wojenną maturę.

W czasie I wojny światowej w 1914 r. wstąpił w Żywcu do oddziału Legionów Polskich, lecz na skutek orzeczenia komisji lekarskiej został z niego zwolniony. 15 marca 1915 r. powołany do armii austro-węgierskiej, został przydzielony do 16 pp Obrony Krajowej. 16 września ukończył Szkołę Oficerów Rezerwy w Opawie i został mianowany sierz. pchor. i dowódcą plut. 16 pp Obrony Krajowej. 1 listopada przydzielony do baonu marszowego, od 27 listopada był dowódcą plut. 15 komp. na froncie. 15 kwietnia 1916 r. mianowany kadetem. 5 czerwca dostał się do niewoli rosyjskiej. Mianowany chor. rez. piech. ze starszeństwem z 1 sierpnia 1915 r. Po rewolucji w Rosji (1917 r.) został uwolniony.

23 lipca 1918 r. wstąpił do 5 Dywizji Syberyjskiej. Był dowódcą plut. i zastępcą dowódcy komp. wywiadowczej 1 psp. 13 marca 1919 r. mianowany ppor. piech. Brał udział w walkach z bolszewikami. Po kapitulacji dywizji na stacji Klukwiennaja (10 stycznia 1920) dostał się do niewoli. 4 października 1921 r. powrócił do kraju.

Skierowany do Dęblina na kwarantannę, od 27 października pełnił służbę w 82 pp. Zweryfikowany jako por. piech. z 1 czerwca 1919 r., z dniem 15 sierpnia 1924 r. awansował na kpt. piech., a 1 stycznia 1932 r. na mjr. piech. Od marca 1932 r. dowodził baonem. Od 25 listopada 1936 r. dowódca 2 baonu strzelców. Awansowany 19 marca 1939 r. na ppłk. piech.

Podczas II wojny światowej w kampanii 1939 r. na jego czele w składzie Armii „Pomorze” uczestniczył w walkach na Pomorzu, broniąc 1 września Tczewa. 3 września pod wsią Przechowo dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w niej do 1945 r. m.in. w oflagu IIC w Woldenbergu, po czym powrócił do Polski.

Podjął służbę w Wojsku Polskim. W 1950 r. przeszedł na emeryturę. Mieszkał w Bydgoszczy.

Zmarł 7 stycznia 1981 r. w Bydgoszczy.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., orderem Polonia Restituta 5 kl., dwukrotnie Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Źródła

K. Ciechanowski, Armia „Pomorze” 1939, Warszawa 1983; „Monitor Polski” nr 179/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; Sławni Cięcinianie, www.ciecina.eu/416-stanislaw-janik [dostęp 1 IV 2021]; Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Bochni za rok szkolny 1914/15, Kraków 1915.