Bojownikom niepodległości

Stanisław Gądek

(1888–po 1939)

Urodził się 31 października 1888 r. w Krakowie. Syn Jana, kancelisty, i Marii z Nowickich.

Ukończył gimnazjum św. Jacka w rodzinnym mieście (1907 r.), po czym podjął studia na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego i 2 czerwca 1914 r. uzyskał dyplom lekarski.

Po ukończeniu studiów w 1913 r. został demonstratorem w klinice pediatrycznej.

Działacz Tow. Gimnastycznego „Sokół”. Należał do współorganizatorów szkolenia medycznego w organizacji.

W czasie I wojny światowej od września 1914 r. w Legionach Polskich. Był lekarzem I baonu 2 pp LP. 11 października 1914 r. mianowany ppor. lek., 9 sierpnia 1915 r. awansował na por. lek., a 1 listopada 1916 r. na kpt. lek. Wiosną 1917 r. był lekarzem na kursie wyszkolenia w Ostrów Mazowieckiej.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach z lipca 1917 r. został oficerem łącznikowym Polskiego Korpusu Posiłkowego w obozach internowanych legionistów w Szczypiornie i Łomży. Następnie w Polskiej Sile Zbrojnej – służył w obozie ćwiczebnym w Dęblinie. Tam też uczestniczył w akcji rozbrajania okupantów.

21 listopada 1918 r. przeniesiony na stanowisko młodszego referenta do Dep. Zdrowia MSWojsk, wkrótce powrócił do Dęblina, obejmując funkcję naczelnego lekarza 34 pp. W 1920 r. jako mjr lek. (ze starszeństwem z 1 kwietnia) był szefem sanitarnym 1 DP Leg. W 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako mjr rez. lek. z 1 czerwca 1919 r.

W latach 1921-1922 był zastępcą kierownika Nadzwyczajnej Naczelnej Komisji do Walki z Epidemią. Później redagował „Nowiny Społeczno-Lekarskie”. Przed wybuchem wojny pracował na stanowisku dyrektora Szpitala św. Rocha w Warszawie, a równocześnie lekarza administracji Państwowego Banku Rolnego. W latach 1934-1939 delegat Izby Lekarskiej do sądów konkursowych na stanowiska ordynatorów i dyrektorów szpitali m.st. Warszawy i województwa warszawskiego oraz biegły Sądu Okręgowego.

Członek zarządu Izby Lekarskiej Warszawsko-Białostockiej, członek rady Polskiego Komitetu Zwalczania Raka, członek Klubu Lekarzy Polskich.

Podczas kampanii 1939 r., zmobilizowany do WP, po 17 września dostał się do niewoli sowieckiej. Więziony w m. Gorodok, Sofronowski Monastyr i w obozie jenieckim w Kozielsku.

Zmarł 29 października 1939 r. w obozie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od 7 VII 1920).

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 156/1931
Źródła

W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 2, Warszawa 2006; J.B. Gliński, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów ofiar drugiej wojny światowej t. 1, Wrocław 1997; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, t. 2, Warszawa 1939; „Monitor Polski” nr 156/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006.