Bojownikom niepodległości

Stanisław Gliński

(1900-1994)

Urodził się 10 marca 1900 r. w Warszawie. Syn Jana i Eugenii z Amirowiczów. Brat Jerzego (zob.).

Uczył się w polskim gimnazjum im. Mikołaja Reja w Warszawie. Należał do tajnego skautingu – był drużynowym drużyny im. T. Kościuszki. W maju 1915 r. aresztowany przez władze rosyjskie. Przebywał w więzieniu w Arsenale, a potem był więziony w Wilnie, Konotopie i Charkowie. W końcu roku został zwolniony.

Podjął naukę w szkole polskiej w Charkowie.

Należał do organizatorów skautingu w Charkowie – był drużynowym. Członek POW, od 1917 r. sprawował funkcję komendanta miejscowego w Charkowie. Był też dowódcą I oddziału lotnego. Latem 1918 r. przedostał się do Lwowa, a potem został skierowany przez władze POW do Kraśnika. Uczestniczył w rozbrajaniu Niemców w Warszawie. Następnie automatycznie przeszedł do WP.

Początkowo służył w komp. ochotniczej im. Kordeckiego, a od stycznia 1919 r. w 7 puł. Potem był żołnierzem 2 dyonu strzelców konnych.

Po powrocie z frontu do Warszawy jesienią 1919 r. uzyskał maturę w Państwowej Szkole dla Byłych Wojskowych, po czym podjął studia na Politechnice Warszawskiej.

W 1920 r. skierowany na Górny Śląsk, otrzymał przydział do referatu zadań specjalnych dowództwa POW Górnego Śląska. Uczestniczył w II powstaniu śląskim (sierpień 1920 r.). Następnie dowodził ochroną Wojciecha Korfantego. W końcu roku przydzielono go do referatu destrukcji górnośląskiej organizacji zbrojnej ps. „Witold Korczak”. Podczas przygotowań do wybuchu III powstania śląskiego objął dowództwo oddziału dywersyjnego i na jego czele wziął udział m.in. w wysadzeniu mostu kolejowego na dopływie Odry – Osobłodze (2/3 maja 1921 r.). Podczas powstania walczył w centrum powstańczego frontu. Za męstwo awansowany na ppor. Po zakończeniu walk powrócił do WP.

Przydzielony do 4 psk, został zweryfikowany jako por. kaw. z 1 czerwca 1920 r. W 1924 r. ukończył Centralną Szkołę Kawalerii w Grudziądzu, a w 1926 r. kurs samochodowy. Po jego ukończeniu przeniesiony do 1 pszwol (szw. samochodów pancernych 2 DK). 1 stycznia 1929 r. awansował na rtm. kaw. W 1930 r. został wykładowcą w Centrum Wyszkolenia Czołgów i Samochodów Pancernych. W latach 1930-1932 pozostawał w dyspozycji szefa Dep. Kawalerii MSWojsk. Później dyrektor nauk w Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych w Modlinie. Awansowany 1 stycznia 1936 r. na mjr. br. panc., od 1938 r. był zastępcą dowódcy 12 baonu pancernego. 13 sierpnia 1939 r. został dowódcą 21 dyonu pancernego Wołyńskiej BK.

Na jego czele uczestniczył w kampanii 1939 r. Walczył m.in. pod Mokrą i Cyrusową Wolą. Skierowany do Łucka, po agrsji sowieckiej przeszedł do Rumunii. Potem przedostał się na zachód. Powołany do służby czynnej, miał zorganizować 4 baon czołgów. W kampanii francuskiej 1940 r. dowodził 1 baonem w 4 pczołgów. Po

upadku Francji przedostał się do Wlk. Brytanii. W 1942 r. odkomenderowany na Bliski Wschód, 2 czerwca objął funkcję dowódcy 1 (potem: 4) baonu czołgów. Baon ten przeforowano w 4 pułk pancerny, którego otrzymał dowództwo. Awansował na ppłk. br. panc. Brał udział w kampanii włoskiej. Podczas walk o Ankonę został ciężko ranny. Przez dwa lata leczył się w angielskich szpitalach. W latach 1947-1949 (?) był wykładowcą taktyki broni pancernej w WSWoj w Szkocji.

Po demobilizacji zamieszkał w Wlk. Brytanii, a od 1964 r. w Launceston na Tasmanii. Awansował na płk. br. panc.

Zmarł 26 lutego 1994 r. na Tasmanii. Pochowany w alei Zasłużonych na Cmentarzu Komunalnym w Opolu.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości z mieczami, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Był żonaty.

 

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 18/1931
Źródła

A. Holiczenko, Żołnierze tajnego frontu. Lista imienna KN3 POW-Wschód, 1914-1921, Olsztyn 2012; „Monitor Polski” nr 18/1931; W. Nekrasz, Harcerze w bojach w latach 1914-1921 t. 1, Warszawa 1930; Rocznik oficerów kawalerii 1930; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; R. Szubański, Polska broń pancerna w 1939 roku, Warszawa 2004; Z. Zarzycka, w: Z żałobnej karty, „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 3/1994.