Bojownikom niepodległości

Stanisław Gliwicz

(1899-1969)

Gliwicz StanisławUrodził się 11 listopada 1899 r. w Piotrkowie. Brat Ignacego (zob.).

Należał do tajnego skautingu w rodzinnym mieście.

W czasie I wojny światowej od 1914 r. w Legionach Polskich. W okresie od 15 października tego roku był żołnierzem 3 komp. IV baonu 1 i 5 pp LP. Ranny 24 maja 1915 r. podczas bitwy pod Konarami, leczył się w szpitalu twierdzy nr 9 w Krakowie. Następnie (do października 1916 r.) w 6 pp LP, w którym ukończył szkołę podoficerską. Następnie w 12 komp. 3 pp LP. Ukończył kurs wyszkoleniowy w Zegrzu.

Po kryzysie przysięgowym od lata 1917 r. w Polskiej Sile Zbrojnej. Ukończył kurs oficerski.

Od listopada 1918 r. w WP. Służył w DOGen Lublin. Mianowany 1 czerwca 1919 r. ppor. art., służył w 3 pap leg. Był młodszym oficerem oraz dowódcą baterii.

W 1921 r. ukończył kurs specjalistyczny. Zweryfikowany jako por. art. z 1 czerwca 1919 r., od 1923 r. dowodził baterią 9 pap. 1 lipca 1925 r. awansował na kpt. art. 20 lipca przydzielony do 1 pszwol, od 1 listopada 1925 do października 1927 studiował w WSWoj w Warszawie. Po ukończeniu nauki 28 października objął stanowisko referenta w Oddz. IV Sztabu Generalnego. Następnie referent Oddz. III Sztabu Generalnego, referent w Inspektoracie Armii nr III i nr II. Awansowany 1 stycznia 1931 r. na mjr. dypl. art., był II oficerem sztabu w Inspektoracie Armii. 2 kwietnia 1932 r. przydzielony na pięciomiesięczny kurs do Szkoły Strzelania Artylerii w Toruniu. Po jego ukończeniu w grudniu został dowódcą dyonu 5 pal. Od 30 października 1934 r. wykładowca taktyki artylerii w WSWoj w Warszawie. Awansowany 19 marca 1938 r. na ppłk. dypl. art.

Od 1 września II oficer sztabu Naczelnego Dowództwa Artylerii WP. Po 17 września przekroczył granicę Rumunii, gdzie został internowany. Wkrótce potem (7 listopada) przedostał się do Francji, gdzie został kierownikiem kursu artylerii w Centrum Wyszkolenia Armii Polskiej (do 2 kwietnia 1940 r.). Następnie organizował i dowodził artylerią Samodz. Bryg. Strz. Karpackich. Uczestniczył w walkach w Afryce m.in. w obronie Tobruku. Od 23 października 1942 do 31 lipca 1943 r. sprawował funkcję dowódcy 9 pal w Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie. 3 maja 1943 r. awansował na płk. dypl. art. Następnie do 1 listopada był słuchaczem Kursu Wyższych Dowódców PSZ, po czym został szefem wydz. artylerii w Inspektoracie Wyszkolenia Wojska. Funkcję tę sprawował do kwietnia 1944 r., po czym był szefem samodz. wydz. artylerii w Naczelnym Dowództwie PSZ. 8 września 1944 r. przydzielony na staż do dowództwa artylerii 3 DSK, a potem Grupy Artylerii 2 Korpusu Polskiego we Włoszech. Po zakończeniu wojny we wrześniu 1946 r. powrócił do kraju.

Pracował zawodowo w „Orbisie”, Dyrekcji Naczelnej PKS, a w latach 1950-1957 w Zakładzie Transportu Budownictwa Miejskiego oraz w Centralnym Zarządzie Przemysłu Piekarniczego.

28 stycznia 1957 r. powołany do służby czynnej w LWP, został redaktorem „Wojskowego Przeglądu Historycznego”, a od 16 marca 1959 r. zakładu III Wojskowego Instytutu Historycznego, zajmującego się dziejami PSZ na Zachodzie. 25 listopada 1960 r. przeniesiony w stan spoczynku.

Zmarł 15 marca 1969 r. w Warszawie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi, brytyjskim Orderem Zaszczytnej Służby oraz rumuńskimi orderami Korony i Gwiazdy Rumunii 5 kl.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 87/1931
Źródła

W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; M. Kr[wawicz], Z żałobnej karty, „Wojskowy Przegląd Historyczny” nr 2/1969; Lista strat Legionu Polskiego. Od lipca do października 1915, Piotrków 1915; „Monitor Polski” nr 87/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; P. Stawecki, Oficerowie dyplomowani wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Wrocław 1997.