Bojownikom niepodległości

Stanisław Grzymałowski

(1893-1968)

Urodził się 20 października 1893 r. w Moskwie. Syn Eliasza i Zofii z Radłowskich. Brat Olgierda Grzymały-Grzymałowskiego (zob.).

Ukończył szkołę realną w Odessie (1912 r.), po czym studiował na Wydz. Mechanicznym Politechniki Kijowskiej. Był prezesem „Bratniej Pomocy” polskich studentów politechniki (1915-1917).

Uczestniczył w organizowaniu polskiego skautingu na Ukrainie, wchodził w skład Naczelnej Komendy Skautowej.

Jako przedstawiciel „Zetu” brał udział w zjeździe warszawskim (1915 r.) i w Ogólnym Zjeździe Ideowych Organizacji Polskich Młodzieży Akademickiej w Rosji w Moskwie. Był prezesem Centralnego Biura Organizacji Uczniowskich (1915-1917), członkiem tajnej Polskiej Ligi Wojennej ps. „Foka”.Po utworzeniu w listopadzie 1918 r. Polskiego Akademickiego Komitetu Centralnego jako jego delegat przyjechał do Warszawy.

Wstąpił wówczas do WP. W stopniu ppor. sap. brał udział w walkach z bolszewikami. Po wojnie w rezerwie. Zweryfikowany jako ppor. rez. sap. z 1 marca 1920 r., 19 marca 1939 r. awansował na por. rez. sap.

Ukończył studia na Wydz. Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, uzyskując w 1922 r. dyplom inżyniera. Następnie wyjechał na praktykę do Belgii i Francji. Po powrocie do kraju pracował w zakładach przemysłu maszynowego. W latach 30. był dyrektorem technicznym Tow. Importu Surowców „Tissa” w Warszawie.

W firmie tej pracował przez okres II wojny światowej (do 1944 r.).

Po wojnie brał udział w odbudowie polskiego przemysłu na Ziemiach Odzyskanych. W 1945 r. został dyrektorem naczelnym Zjednoczenia Przemysłu Kotlarskiego w Krakowie. W 1947 r. objął stanowisko dyrektora produkcji w Centralnym Zarządzie Przemysłu Maszynowego w Warszawie. a w 1955 r. naczelnego inżyniera w Centralnym Biurze Konstrukcji Maszyn i Urządzeń Torfowych. W 1960 r. przeszedł na emeryturę. Został wówczas konsultantem w Instytucie Przemysłu Drobnego i Rzemiosła oraz w Centralnym Biurze Opracowań Technicznych Drobnej Wytwórczości.

Równolegle w latach 1951-1963 jako zastępca prof. wykładał konstrukcję obrabiarek na Wydz. Mechanicznym Politechniki Warszawskiej, zaś w latach 1956-1964 budowę maszyn torfowych na Wydz. Mechanizacji Rolnictwa SGGW.

Współinicjator powołania Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej (1948 r.). Autor prac specjalistycznych.

Członek Stow. Inżynierów Mechaników Polskich, przewodniczący sekcji wychowanków Politechniki Kijowskiej NOT (od 1957 r.).

Zmarł 1 października 1968 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Powązkach kwat. 150.

Odznaczony Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl. i dwukrotnie złoty Krzyż Zasługi.

Żonaty, miał syna Zygmunta (2 I 1921-25 VII 1941), studenta politechniki, zamordowanego w Auschwitz oraz córki Janinę (1927-2013) zamężną Dziukową, prof. radiologii, i Halinę, bibliotekarkę.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 92/1932
Źródła

J. Dziukowa, w: Słownik Biograficzny Wychowanków Politechniki Kijowskiej, Wrocław 2007; „Monitor Polski” nr 92/1932; W. Nekrasz, Harcerze w bojach w latach 1914-1921 t. 1, Warszawa 1930; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; R. Rybka, K. Stepan, Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, Kraków 2003.