Bojownikom niepodległości

Stanisław Iżycki

(1883–1912)

Urodził się 8 maja 1883 r. w Warszawie. Syn Tomasza, urzędnika, i Ewy z Kierwińskich.
W 1896 r. podjął naukę w prywatnej szkole realnej zboru ewangelicko-reformowanego, lecz już z 2 klasy zrezygnował. Po odbyciu terminu został rymarzem galanteryjnym.
Około 1900 r. związał się z PPS ps. „Ignac”. Zatrzymany 15 października 1901 r. na ul. Chłodnej w Warszawie z posiadaną nielegalną literaturą PPS, został osadzony na Pawiaku. Zwolniony 29 listopada pod jawny nadzór policji, decyzją administracyjną z 21 sierpnia 1902 r. zaliczono mu areszt tymczasowy na poczet kary. Podjął działalność w partii; zajmował się działalnością agitacyjną oraz kolportażem prasy. Przeprowadzona w jego mieszkaniu przy ul. Ogrodowej 6 rewizja (3 lipca 1904 r.) ujawniła posiadanie przez niego materiałów PPS. Aresztowany, do 20 sierpnia więziony na Pawiaku, następnie przebywał pod jawnym nadzorem policji. Sprawę powyższą umorzono decyzją z 10 stycznia 1905 r.
Skierowany do pracy partyjnej w okręgu radomskim (wiosna 1905 r.), brał udział w akcjach zbrojnych w Starachowicach, Iłży i Wierzbniku. Po napadzie na ambulans pocztowy w Wierzbniku 1 lipca został ujęty przez kozaków i ciężko pobity. Więziony w Radomiu, a od 12 sierpnia 1907 r. w X pawilonie warszawskiej cytadeli. Wyrokiem Warszawskiego Wojskowego Sądu Okręgowego z 16 września został skazany na 15 lat katorgi.
Przewieziony do Radomia, od 22 marca 1908 do 29 czerwca 1909 r. ponownie w X pawilonie.
Zmarł jesienią 1912 r. w katordze smoleńskiej.
Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości z mieczami.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 64/1938
Źródła

„Monitor Polski” nr 64/1938; A. Pacholczykowa, w: Słownik Biograficzny Działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego t. 2, Warszawa 1987.