Bojownikom niepodległości

Stanisław Jachnik

(1903–1970)

Stanisław JachnikUrodził się 31 października 1903 r. w pow. Wasylków na Ukrainie. Syn Mariana i Stanisławy z Zawrydów (?).

Działacz harcerski. Od 1918 r. brał aktywny udział w działalności POW w Białej Cerkwi.

Po 1918 r. w Wojsku Polskim. Po wojnie z bolszewikami poświęcił się zawodowej służbie wojskowej. Kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty i Oficerskiej Szkole Piechoty. Po ich ukończeniu z dniem 15 sierpnia 1926 r. mianowany ppor. piech. Przydzielony do 21 pp, 15 sierpnia 1928 r. awansował na na por. piech. W pułku tym służył do 1935 r. Jednocześnie w latach 1928–1932 studiował w Wyższej Szkole Nauk Politycznych w Warszawie. Awansowany 1 stycznia 1934 r. na kpt. piech., w latach 1935–1937 studiował w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po ukończeniu szkoły służył w sztabie 21 DPG. Wiosną 1939 r. był dowódcą 7 komp. 84 pp.

Podczas kampanii 1939 r. oficer łącznikowy w dowództwie Armii „Pomorze”. Od 15 września I adiutant 21 pp. W jego składzie brał udział w obronie Warszawy. Po kapitulacji załogi stolicy (28 września) nie poszedł do niewoli i przedostał się na Węgry, gdzie do 25 października był internowany. Następnie we Francji. Przydzielony do 82 Afrykańskiej DP, służył na Linii Maginota. Uczestnik kampanii francuskiej 1940 r. Po upadku Francji ewakuowany do Wlk. Brytanii. Od sierpnia 1942 r. szef oddz. personalnego 1 Samodz. Brygady Spadochronowej. 16 marca 1944 r. jako ppłk. dypl. piech. został zastępcą jej dowódcy. Brał udział w operacji pod Arnhem.

Oficer ten wylądował jako dowódca batalionu 1 Polskiej Grupy Brygady Spadochronowej na północ od Elst podczas alianckiego ataku na most drogowy w Arnhem. Niemal natychmiast po wylądowaniu oddziały pod dowództwem tego oficera znalazły się w silnym starciu z wrogiem. Podpułkownik Jachnik, całkowicie lekceważąc swoje bezpieczeństwo osobiste, zorganizował obronę i odpierał ataki wroga. Następnie w dobrym stanie przeniósł swoje wojska do miejsca zbornego Grupy Brygady. W nocy z 21 na 22 września oficer ten wykazał się dużym opanowaniem i sprawnością organizacyjną pod ciężkim ostrzałem wroga podczas pierwszego przeprawy przez Neder Rijn przez oddziały 1 Polskiej Brygady Spadochronowej.

Od 9 grudnia 1944 r. do 14 marca 1945 r. był jej dowódcą.

Po zakończeniu wojny i demobilizacji zamieszkał w Wlk. Brytanii.

Pracował w Instytucie im. gen. Władysława Sikorskiego.

Zmarł 25 listopada 1970 r. w Londynie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu South Ealing.

Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi z mieczami, Medalem Niepodległości, srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Orderem Imperium Brytyjskiego 4 kl. i Orderem Zaszczytnej Służby.

Żonaty, miał córkę Annę.

Źródła

W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; L. Głowacki, Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, Warszawa 1985; A. Holiczenko, Żołnierze tajnego frontu. Lista imienna KN3 POW-Wschód 1914–1921, Olsztyn 2012; L. Karczewski, E. Pokrowski, 21 Warszawski Pułk Piechoty „Dzieci Warszawy”, Warszawa 1997; „Monitor Polski” nr 167/1932; Podpułkownik Stanisław Jachnik, www.pegasusarchive.org/arnhem/stanislaw_jachnik.htm [dostęp 9 III 2021]; Rocznik oficerski 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.