Bojownikom niepodległości

Stanisław Kalikst Wiktor Brzeziński

(1896–1940)

Urodził się 28 lipca 1896 r. we Lwowie. Syn Wincentego.
Absolwent gimnazjum w Wiedniu.
Członek skautingu – prowadził zastęp w XII Lwowskiej Drużynie Skautowej. Następnie w Polskich Drużynach Strzeleckich.
W czasie I wojny światowej od 1914 r. w Legionach Polskich. Służył w 1 pp LP.
Po kryzysie przysięgowym we wrześniu 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej. Ukończył szkołę oficerską.
Od 1918 r. w WP. W składzie 40 pp uczestniczył w walkach z Ukraińcami i bolszewikami, był dwukrotnie ranny. Przez dziewięć miesięcy sprawował funkcję dowódcy komp.
Zweryfikowany jako kpt. piech. z 1 czerwca 1919 r., w pułku tym służył co najmniej do 1924 r. Awansowany 1 stycznia 1927 r. na mjr. piech., co najmniej od 1928 do marca 1930 r. był oficerem KOP (6 baon KOP w Iwieńcu). Następnie w 14 pp (dowódca II baonu), zaś od kwietnia 1934 r. dowodził baonem w 26 pp. Awansowany 19 marca 1937 r. na ppłk. piech., wiosną 1939 r. był dowódcą III baonu 26 pp. Wkrótce potem przeniesiony do 40 pp na stanowisko zastępcy dowódcy pułku. Od sierpnia dowodził Ośrodkiem Zapasowym 5 DP.
Na jego czele stał podczas kampanii 1939 r. Uczestniczył w obronie Lwowa dowodząc odcinkiem północno-zachodnim. Od 19 września stał na czele improwizowanego pułku piechoty „Góra Stracenia”. Po kapitulacji załogi miasta (22 września) dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku.
W kwietniu lub maju 1940 r. zamordowany w Charkowie.
Odznaczony Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości, pośmiertnie (2007) awansowany na płk.
Jego pamięci poświęcono tablicę pamiątkową w katedrze polowej WP w Warszawie.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 296/1931
Źródła

H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich t. I, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003; Dokumenty obrony Lwowa 1939, Warszawa 1997; „Monitor Polski” nr 296/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.