Bojownikom niepodległości

Stanisław Łaniewski [właśc. Dziewicki]

(1899-1944?)

Urodził się 14 października 1899 r. w Trojanach na Ukrainie. Syn Tytusa i Karoliny z Berezów. Po śmierci rodziców w 1902 r. adoptowany przez Mikołaja i Stefanię z Wyszyńskich.

Od 1910 r. uczył się w gimnazjum w Ananiowie, gdzie w marcu 1918 r. uzyskał maturę. Podjął wówczas studia w Wyższej Szkole Rolniczej w Odessie.

Od 1 grudnia 1918 r. w 4 DStrz gen. Lucjana Żeligowskiego. Służył w oddziale żandarmerii polowej, a potem w pułku ułanów. Od 4 kwietnia 1919 r. ponownie w POW ps. „Olejkowicz”; uzyskał stopień pchor. Służył jako łącznik i wywiadowca na terenie Czarnomorskim Komendy „Ukraina”.

W lutym 1920 r. przydzielony do Oddz. II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego w Warszawie. W 1920 i 1929 r. podejmował studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, jednak ich nie ukończył.

Mianowany 1 października 1922 r. ppor. piech., służył w 21 pp. 1 października 1924 r. awansował na por. piech. Od marca 1925 do listopada 1928 r. pomocnik attaché wojskowego w Rumunii i Finlandii. Następnie przeniesiony do rezerwy.

W niepodległej Polsce mieszkał w Warszawie. Od 1929 r. pracował jako referendarz w MSW. W latach 1931-1934 studiował na Wydziale Politycznym Szkoły Nauk Politycznych w Warszawie. Od 1937 r. sprawował funkcję kierownika referatu młodzieżowego Światowego Związku Polaków z Zagranicy.

Podczas II wojny światowej w 1939 r. zmobilizowany do WP, służył w SGO „Polesie”. Po zakończeniu walk (6 października) powrócił do Warszawy i podjął działalność konspiracyjną. Od listopada 1939 r. w Służbie Zwycięstwa Polski/Związku Walki Zbrojnej ps. „Dach”. Organizował Biuro Legalizacji Okręgu Warszawa SZP. Od marca 1940 r. sprawował funkcję szefa kontrwywiadu wydziału II Komendy Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ. Na przełomie 1941 i 1942 r. został zastępcą kierownika ekspozytury sieci wywiadu ofensywnego Oddziału II Komendy Okręgu AK w Charkowie, a potem w Kijowie. Jako „Roman Dziewicki” aresztowany 22 lub 23 kwietnia 1942 r. przez Niemców w Kijowie, został osadzony w więzieniu przy ul. Łąckiego we Lwowie. Wywieziony do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, a następnie przewieziony do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie.

Tam zmarł – prawdopodobnie – w marcu 1944 r.

Odznaczony Medalem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Żonaty z Katarzyną Łaniewską.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 131/1933
Źródła

A. Holiczenko, Żołnierze tajnego frontu. Lista imienna KN3 POW-Wschód, 1914-1921, Olsztyn 2012; A.K. Kunert, Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1944 t. 1, Warszawa 1987; „Monitor Polski” 1933, nr 131; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928; Rocznik oficerski rezerw 1934.