Bojownikom niepodległości

Stanisław Łukasik

(1897-1962)

Urodził się 22 listopada 1897 r. w Dolnej Wsi koło Myślenic. Syn Stanisława i Wiktorii z Burkatów.

Ukończył szkołę powszechną i gimnazjum w rodzinnym mieście.

W czasie I wojny światowej od 16 sierpnia 1914 r. w Legionach Polskich. Służył w 1 i 5 pp LP (14 i 9 komp. 2 pp LP?).

Po kryzysie przysięgowym w Legionach od września 1917 r. w Polskim Korpusie Posiłkowym. Służył w nim do lutego 1918 r. Następnie należał do Polskiej Organizacji Wojskowej. Był jej organizatorem i instruktorem w pow. Myślenice.

Od początku listopada 1918 r. w Wojsku Polskim. Objął dowództwo zorganizowanej przez siebie komp. POW, z którą wyruszył na odsiecz Lwowa. W Żurawicy została ona wcielona do 5 pp leg. Brał udział w walkach z Ukraińcami. W grudniu ciężko ranny w lewe kolano. 1 marca 1919 r. mianowany ppor. piech. i przeniesiony do 2 pp leg. 28 maja przydzielony do 33 pp. Brał udział w walkach z bolszewikami. W 1922 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r., 2 stycznia 1932 r. awansował na kpt. rez. piech.

Od 1918 r. studiował filologię romańską i polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1924 r. kształcił się w Dijon, gdzie uzyskał dyplom nauczyciela jezyka francuskiego dla cudzoziemców. Po powrocie do kraju kontynuował studia i w 1926 r. uzyskał doktorat.

W niepodległej Polsce pracował jako nauczyciel języka francuskiego w Państwowym Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Królewskiej Hucie (Chorzowie) i w IV Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Krakowie. Był również lektorem języka rumuńskiego na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz prowadził wykłady o ustroju gospodarczym Rumunii.

Członek Związku Legionistów Polskich, w latach 1929-1930 redagował miesięcznik „Legion”.

Podczas II wojny światowej 6 listopada 1939 r. aresztowany przez Niemców wraz z krakowskimi prof. w ramach Sonderaktion Krakau, był więziony we Wrocławiu, a następnie w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen. Zwolniony z obozu, do Krakowa powrócił w lutym 1940 r. Uczył języka niemieckiego w Szkole Przemysłowej i w Szkole Handlowej w tym mieście. Uczestniczył w tajnym nauczaniu (nauczyciel i egzaminator w kompletach przy Ośrodku nr 8). Jednoczesnie pracował naukowo.

Po wojnie w maju 1945 r. habilitował się z zakresu filologii romańskiej. Pracował jako nauczyciel języka francuskiego i angielskiego w III Liceum im. Jana III Sobieskiego w Krakowie. Od listopada 1945 r. prowadził też zlecone wykłady i ćwiczenia na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak nie uzyskał tam stałego etatu. W 1951 r. przeszedł na emeryturę.

Zmarł 22 czerwca 1962 r. w Krakowie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Rakowickim kwat LXXIV.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i srebrnym (?) Krzyżem Zasługi.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 12/1932
Źródła

E. Kossewska, Związek Legionistów Polskich 1922-1939, Warszawa 2003; „Monitor Polski” 1932, nr 12; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.