Bojownikom niepodległości

Stefan Alojzy Heintsch

(1891-1954)

Stefan Alojzy HeintschUrodził się 3 sierpnia 1891 r. we Lwowie. Syn Piotra, pracownika kolei, i Amalii z Christianusów. Uczeń VII gimnazjum we Lwowie, w 1912 r. uzyskał maturę. Podjął studia na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu Lwowskiego. Jako uczeń należał do organizacji „Promień” (1905-1910), zaś od 1 stycznia 1911 r. do Zw. Walki Czynnej i Zw. Strzeleckiego. W czasie I wojny światowej jako chor. zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, był zastępcą lekarza baonu w 55 pp. Uczestniczył w walkach na froncie rosyjskim, podczas których 31 sierpnia (lub 7 stycznia 1915 r.) dostał się do niewoli. Miał z niej zbiec i powrócił do Lwowa. Ujęty przez Rosjan, w końcu maja 1915 r. został osadzony w obozie jenieckim w okolicach Moskwy, a potem w Żyłłowie (Żyłłowskim Rudniku) na Ukrainie i od 1917 (lub 1918 r.) w Jekaterynosławiu. Tam pracował jako lekarz. Założył placówkę PCK i działał w tamtejszym Polskim Komitecie Obywatelskim. Na przełomie 1921 i 1922 r. powrócił do Polski i zamieszkał we Lwowie. Tam kontynuował studia medyczne,pracując jako masażysta, a potem kierownik przyrodolecznictwa w Niemirowie-Zdroju. Studia ukończył w 1928 r., uzyskując dyplom lekarski. Pracował zawodowo w klinikach, a od 1935 r. prowadził własną praktykę we Lwowie. Członek Zw. Legionistów Polskich, Zw. Strzeleckiego i od 1937 r. Obozu Zjednoczenia Narodowego. Podzcas II wojny światowej po kampanii 1939 r. pozostawał we Lwowie. Prowadził poliklinikę. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej (22 czerwca 1941) i zajęciu miasta przez Niemców pracował w Ubezpieczalni Społecznej. Od lipca 1942 r. należał do Zw. Jaszczurczego, przekształconego w końcu roku w Narodowe Siły Zbrojne. Był szefem sanitarnym w komendzie okręgu XIV NSZ ps. „Zdzisław”. Za zgodą organizacji podpisał volkslistę. 22 maja 1943 r. z grupą żołnierzy NSZ przeszedł do AK. 1 września został szefem służby zdrowia w kwatermistrzostwie Komendy Obszaru AK. Z dniem 11 listopada 1943 r. mianowany por. rez. lek. Na początku maja (lub w nocy z 1 na 2 czerwca) 1944 r. aresztowany przez Niemców. Osadzony w więzieniu przy ul. Łąckiego, 17 czerwca został przekazany do Arbeitsamtu w Krakowie z przeznaczeniem na wywóz do Niemiec. Dzięki interwencji znajomego niemieckiego lekarza został uwolniony. W Krakowie pozostawał do końca okupacji. W 1945 r. był kierownikiem Ośrodka Zdrowia w Gliwicach. Jako folksdojcz osadzony w obozie; po roku zwolniony decyzją prokuratury z Krakowa na podstawie zeznań świadków jego konspiracyjnej działalności. Pracował zawodowo w Ubezpieczalni Społecznej w Gdyni, a od 1947 r. w Słupsku. Zmarł 29 grudnia 1954 r. w Słupsku i został pochowany na tamtejszym Starym Cmentarzu. Odznaczony Krzyżem Niepodległości. Żonaty z Heleną Fliogin, miał z nią synów Piotra (ur. 1921) i Pawła (4 VI 1924-11 I 2008), żołnierza AK, duchownego.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 64/1938
Źródła

G. Mazur, J. Węgierski, Konspiracja lwowska. Słownik biograficzny, Kraków 1997; „Monitor Polski” nr 64/1938; Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum VII. we Lwowie za rok szkolny 1912/1913, Lwów 1913.