Stefan Felsztyński

Urodził się 3 maja 1888 r. z Zagórzu Starym pow. Sanok.  Syn Stanisławy.

Uczęszczał do szkoły św. Floriana w Krakowie oraz do tamtejszej Wyższej Szkoły Realnej, w której w 1907 r. uzyskał maturę. W latach 1907–1908 odbywał obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w charakterze jednorocznego ochotnika. Następnie podjął studia na Wydz. Architektury Politechniki Lwowskiej oraz na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Od 1909 r. studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Był uczniem Józefa Mehoffera. Równolegle, chcąc się wyspecjalizować w anatomii, podjął naukę na Wydz. Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 1910 r. ilustrował tom I polskiej anatomii prof. A. Bochenka. Podczas studiów pracował w teatrze akademickim uniwersytetu, był także recenzentem teatralnym i koncertowym w „Gazecie Poniedziałkowej”. W czasie przedstawienia „Antygony” Ludwik Solski zaangażował go jako aktora zawodowego, później powierzył mu funkcję kierownika artystycznego Teatru Miejskiego w Krakowie.

Na międzynarodowej wystawie sztuki w Kolonii (1911) otrzymał I nagrodę za obraz „Przeczucie” – był na niej pierwszym przedstawicielem ekspresjonizmu. Rok później ponownie uzyskał I nagrodę za obraz „Muzyka”. Przez rok pracował jako zastępca nauczyciela gimnazjalnego, po czym powrócił do zajęć artystycznych. Wiele swych prac wystawił w Krakowskim Tow. Sztuk Pięknych.

4 sierpnia 1914 r. wstąpił w Krakowie do oddziału kawalerii M. Śniadowskiego. Przy jego reorganizacji 10 sierpnia został adiutantem. Następnie służył w szw. kawalerii W. Prażmowskiego-Beliny, od końca września dowodząc V plut. 9 października 1914 r. mianowany ppor. kaw., od 12 listopada był adiutantem dyonu kaw. Później oficer łącznikowy i wywiadowczy I Brygady przy austro-węgierskiej 4 DP. Od marca 1915 r.  dowódca III plut. 3 szw. Kontuzjowany 24 sierpnia 1915 r. pod Wysokim Litewskim, w listopadzie dowodził III plut. 4 szw., a potem I plut. 2 szw. Sprawował też funkcje referenta technicznego 1 puł ds. pionierstwa i gazów oraz oficera broni. Był autorem projektu munduru pułku (1914). W 1916 r. przeszedł jako hospitant do 1 part LP.

Po kryzysie przysięgowym od września 1917 r. pozostawał jako hospitant part Polskiego Korpusu Posiłkowego. Aresztowany 16 lutego 1918 r. po przejściu II Brygady przez front pod Rarańczą, był więziony przez Austriaków w Szeklencze, po czym oskarżony w procesie legionistów w Marmaros-Sziget (8 czerwca-30 września). Po abolicji procesu wyjechał do Warszawy i wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej.

31 października przydzielony do baterii polowej w Garwolinie. Po rozbrojeniu Niemców sformował oddział lotny, z którym przydzielono go do składu Dywizji Litewsko-Białoruskiej. Następnie służył w komisji ubiorczej MSWojsk. 29 stycznia 1919 r. otrzymał stanowisko wykładowcy w Szkole Jazdy w Starej Wsi koło Warszawy. Awansowany 1 grudnia na rtm. kaw., dowodził III baonem Grodzieńskiego pstrz. Po ukończeniu kursu dowódców broni pancernej powrócił na front przeciw bolszewicki. Dowodził III baonem 15 pp, grupą oraz w zastępstwie 15 pp. Na czele pułku odniósł zwycięstwo pod Kalenkowiczami. Potem służył w DOGen Lublin. 4 grudnia 1920 r. przeniesiono go na zastępcę dowódcy 211 puł Armii Ochotniczej.

Po wojnie, zweryfikowany jako mjr kaw. z 1 czerwca 1919, był komendantem wojskowego kursu maturalnego w Wilnie. W latach 1923–1924 zastępca dowódcy 2 pszwol, po czym szef ekspozytury Oddz. II Sztabu Generalnego. Przeniesiony z tej funkcji do Oddz. V, a 1 stycznia 1926 r. do 22 puł. Wkrótce potem został referentem w Dep. X Przemysłu, zaś następnie Dep. Piechoty MSWojsk. Tam przez przeszło rok pracował nad programem szkolenia wojskowego. W 1928 r. odkomenderowano go do Szkoły Podchorążych Piechoty, gdzie wykładał prawo i ekonomię. Z dniem 31 sierpnia 1929 r. przeszedł w stan spoczynku. Objął wówczas stanowisko naczelnika wydz. wojskowego w komisariacie rządu m. st. Warszawy i w MSW.

W kwietniu 1930 r. zamieszkał w Krakowie. Był radnym miejskim (lipiec 1931–1933), członkiem komisji artystyczno-urbanistycznej m. Krakowa, a następnie aż do wojny pracował jako naczelnik wydz. transmisji i członek głównej rady programowej Polskiego Radia.

Po kampanii 1939 r. aresztowany we Lwowie przez NKWD, do sierpnia 1941 r. był więziony w ZSSR. Zwolniony, wstąpił do WP. Od połowy lutego 1942 r. był komendantem Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej, z którym po miesiącu przeszedł do Iranu. Na Bliskim Wschodzie sprawował funkcje o charakterze administracyjnym – przez dłuższy czas zajmował stanowisko komendanta obozu przejściowego w Hamadanie. Po przybyciu do Wlk. Brytanii i demobilizacji osiedlił się w Londynie.

Należał do Zw. Literatów i Pisarzy Polskich w Wlk. Brytanii, był członkiem zarządu Koła Beliniaków. W 1965 r. awansowany przez prezydenta A. Zaleskiego na ppłk. rez. kaw.

Zmarł 30 czerwca 1966 r. w Londynie. Pochowany na cmentarzu South Ealing.