Bojownikom niepodległości

Tadeusz Argasiński

(1892–1978)

Tadeusz Argasiński

Urodził się 12 czerwca 1892 r. w Pomorzanach pow. Zborów. Syn Jana i Marii z Barczyńskich.

Ukończył szkołę powszechną w Pomorzanach.  Od 1902 r. uczęszczał do gimnazjum św. Anny w Brzeżanach, a potem do szkoły realnej we Lwowie, gdzie uzyskał maturę. Od 1912 r. studiował chemię techniczną na Politechnice Lwowskiej.

Od 1909 r. należał do Związku Walki Czynnej, a od 1910 r. do Związku Strzeleckiego we Lwowie, brał również udział w pracach oddziału brzeżańskiego tej organizacji.

Po ogłoszeniu mobilizacji strzeleckiej wyruszył 4 sierpnia 1914 r. w oddziale Teofila Marescha z Brzeżan do Krakowa. Tam wstąpił do oddziału J. Piłsudskiego i Legionów Polskich. Wcielony do 2 komp. I baonu 1 pp LP, od 1916 r. dowodził oddziałem telefonicznym pułku. Przeszedł cały szlak bojowy 1 pp LP. Mianowany 1 stycznia 1917 r. chor. łączn.

W następstwie kryzysu przysięgowego początkowo służył jako oficer techniczny w dowództwie Polskiego Korpusu Posiłkowego (9 września-28 października 1917), po czym dowodził plut. łączności w 2 puł LP.

31 grudnia jego zwierzchnik zanotował: Charakter nienaganny. Jako dowódca oddziału telef. bardzo uzdolniony, pilny i zręczny. Bardzo lubiany z bardzo dobrym wpływem na podwładnych.

Po przejściu II Brygady przez front pod Rarańczą został internowany przez Austriaków w m. Bustyahaza na Węgrzech (do 30 kwietnia 1918).

Wcielony do armii austro-węgierskiej, służył w 14 pułku dragonów. Uczestniczył w walkach na froncie włoskim. Podczas powrotu do kraju zorganizował w Lublanie transport Polaków, z którymi przybył do Krakowa.

Awansowany na ppor. łączn., od 28 listopada 1918 do 10 marca 1919 r. służył w 2 pszwol. Przeniesiony do tworzonej 2 (potem 1) DP Leg, objął w niej funkcję szefa łączności oraz dowódcy 1 komp. telegraficznej. Brał udział w wyprawie wileńskiej i działaniach na froncie litewsko-białoruskim. 26 sierpnia 1919 r. awansował na por. łączn. Jako szef łączności GO gen. Edwarda Rydza-Śmigłego (20 października 1919-2 maja 1920) m.in. uczestniczył w kampanii łotewskiej. W okresie od 3 maja do 13 września 1920 r. był szefem łączności 3 Armii. Awansowany 9 września na kpt. łączn. ze starszeństwem z 1 kwietnia, sprawował funkcję szefa wydziału organizacyjnego w szefostwie łączności Naczelnego Dowództwa (14 września-14 listopada), a potem w ekspozyturze MSWojsk.

Po zakończeniu wojny od 1 kwietnia 1921 do 4 maja 1927 r. kierownik referatu III w Departamencie II (potem VI) MSWojsk (wydział wojsk łączności). Zweryfikowany jako mjr łączn. z 1 czerwca 1919, z dniem 15 sierpnia 1924 r. awansował na ppłk. łączn. Następnie (5 maja 1927-1 maja 1929) dowodził pułkiem radiotelegraficznym, a od 2 maja 1929 r. 2 Grupą Łączności. W okresie 12 listopada 1930-9 maja 1931 był słuchaczem na kursie informacyjnym dla oficerów sztabowych łączności przy Ministerstwie Poczt i Telegrafów. Funkcję dowódcy 2 Grupy Łączności sprawował do 31 grudnia 1932 r., będąc przejściowo (2 kwietnia-1 czerwca 1932) przydzielonym do prac I wiceministra SWojsk. Od 1 stycznia 1933 r. dowódca 1 Grupy Łączności. Jednocześnie (1 stycznia-15 kwietnia 1933) kierował kursem informacyjnym dla oficerów sztabowych łączności przy Ministerstwie Poczt i Telegrafów. 31 maja 1935 r. przeniesiony w stan spoczynku.

Członek Związku Legionistów Polskich.

Od 1 czerwca 1935 r. został wicedyrektorem w Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów w Warszawie. Od 11 lutego 1936 do 30 września 1939 r. był wiceministrem Poczt i Telegrafów. Razem z rządem 17 września opuścił kraj i przeszedł do Rumunii. Przebywał w Baile Herculane.

Po wojnie dyrektor Okręgu Poczt i Telegrafów w Krakowie.

Zmarł 2 kwietnia 1978 r. w Krakowie. Pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Salwatorze sektor SC5.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., orderem Polonia Restituta 2, 3 i 4 kl., Krzyżem Niepodległości, trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty (od VI 1927) z Anną Wędziagolską, małżeństwo to było bezpotomne.

Źródła

CAW, akta personalne 1373, I.482.72-6497; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków-Warszawa-Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. I, Warszawa 2005; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 2, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011;  Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” 1931, nr 251; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; S. Składkowski, Nie ostatnie słowo oskarżonego. Wspomnienia i artykuły, Londyn 1964; S. Wiszniewski, Brzeżańczycy przy odbudowie państwa polskiego od 1831 do 1920 r., Lwów 1938.