Bojownikom niepodległości

Tadeusz Białkowski

(1888–1961)

Urodził się 17 stycznia 1888 r. w Sołotwinie. Syn Romana i Marii z Folusiewiczów.

Ukończył gimnazjum i przez dwa lata studiował na Wydz. Architektury Politechniki Lwowskiej. Podjął też studia dramatyczne na kursach u Żelazowskiego.

Debiutował w 1909 r. na scenie w Teatrze Nowym we Lwowie.

Od okresu nauki gimnazjalnej pracował w organizacjach kulturalno-oświatowych. Od 1912 r. członek Zw. Strzeleckiego.

W czasie I wojny światowej od sierpnia 1914 r.w oddziałach strzeleckich i Legionach Polskich. Służył w 1 pp LP. 3 czerwca 1915 r. awansował na sierż. Ranny, leczył się w szpitalu w Krakowie. Od 24 lipca do 20 września pełnił służbę w placówce werbunkowej w Miechowie, a potem do 30 lipca 1916 r. w Jędrzejowie. Następnie w Komendzie Grupy LP w Kozienicach oraz ponownie w I Brygadzie.

Po kryzysie przysięgowym we wrześniu 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej i wysłany na front włoski.

W 1918 r. podjął pracę jako aktor w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie.

W 1920 r. ochotniczo pełnił służbę w WP. Zdemobilizowany w 1921 r.

Po wojnie powrócił do teatru w Krakowie. W latach 1926-1929 pracował w zespole Reduty w Wilnie, a w 1931 r. jako bliski współpracownik J. Osterwy prowadził Instytut Reduty. Od 1932 r. ponownie w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie (do 1959 r., z przerwą w okresie II wojny światowej). Artysta dramatyczny, reżyser. Grał m.in. w filmie Kalosze szczęścia (1958 r.).

Zmarł 12 marca 1961 r.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych.

Źródła

J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 259/1937; M. Przeniosło, Raporty i korespondencja oficerów werbunkowych Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego 1915 -1916, Kielce 2007.