Bojownikom niepodległości

Tadeusz Fenrych

(1882–1942)

Tadeusz FenrychUrodził się 17 lipca 1882 r. w Poniatowie koło Płocka. Syn Władysława i Heleny z Feldmanów. Brat Władysława (zob.), szwagier Zofii Graff (zob.).

Uczył się w gimnazjum w Trzemesznie, a następnie w średniej szkole rolniczej w Szamotułach. Ukończył Wyższą Szkołę Budowy Maszyn w Köthen w Niemczech, uzyskując dyplom inżyniera.

W latach 1908–1909 odbył obowiązkową służbę wojskową w armii niemieckiej w charakterze jednorocznego ochotnika.

Jako inżynier budowlany pracował w prywatnych firmach niemieckich.

W czasie I wojny światowej zmobilizowany do armii niemieckiej. W stopniu ppor. art. walczył na froncie zachodnim.

Po podpisaniu rozejmu (11 listopada 1918) podjął pracę w administracji majątku w Opieszynie (obecnie część Wrześni). W listopadzie i grudniu 1918 r. z polecenia Rady Ludowej we Wrześni kierował Wydz. Gospodarki Wojennej. 18 grudnia został pomocnikiem powiatowego komendanta Straży Ludowej ppłk. Kazimierza Grudzielskiego.

Uczestnik powstania wielkopolskiego. Jako oficer operacyjny służył w sztabie frontu północnego. Następnie adiutant i oficer operacyjny 2 DStrzelców Wielkopolskich. W kwietniu 1919 r. był organizatorem szkoły aspirantów oficerskich piechoty w Gnieźnie. W lipcu został adiutantem inspektora piechoty przy Dowództwie Głównym w Poznaniu. Od 1920 r. zastępca dowódcy OGen Poznań.

Po zakończeniu działań wojennych w listopadzie 1920 r. objął stanowisko dowódcy szkoły podoficerskiej w Inowrocławiu, zaś w sierpniu 1921 r. baonu szkolnego w Śremie. W 1922 r. inspektor garnizonów w Inowrocławiu, Jarocinie i Pleszewie. W tym też roku przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako kpt. rez. art. z 1 czerwca 1919 r.

Od 1923 r. pracował jako był kierownikiem referatu historycznego DOK nr VII w Poznaniu. W 1926 r. doprowadził do zorganizowania Komitetu dla Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego 1918/19, który w 1927 r. przeorganizował w Tow. dla Badań nad Historią Powstania Wielkopolskiego 1918/19. Powołany do służby czynnej (kpt. art. ze starszeństwem z 1 maja 1925), w 1930 r. przeniesiony w stan spoczynku.

Przeniósł się do Krotoszyna, którego w 1931 r. został burmistrzem. W latach 1932–1938 kierował majątkiem Ziemlin w pow. gostyńskim. Był delegatem regionu Krotoszyn do sejmiku poznańskiego. Od 1938 r. mieszkał w Poznaniu. Po kampanii 1939 r. aresztowany przez Niemców w Poznaniu. Początkowo zakładnik, potem więzień. Wywieziony do obozu koncentracyjnego w Buchenwaldzie.

Tam zginął 16 lipca 1942 r.

Opublikował: Fragmenty z frontu północnego Powstania Wielkopolskiego, w: Szkice i fragmenty z Powstania Wielkopolskiego 1918/19 w Poznaniu, Poznań 1933; O zaczątkach armii wielkopolskiej, „Rocznik Związku Weteranów Powstań Narodowych 1918/19 w Poznaniu”, cz. 1 Poznań 1935; Powstanie Wielkopolskie. Front północny, Poznań 1920; Próba syntezy Powstania Wielkopolskiego 1918/19, Poznań 1928;

Odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Żonaty (od 1924) z Teodorą Grabowską, miał z nią synów Wiktora (1925–2006), historyka, i Tadeusza (1928–26 VII 1944), zamordowanego przez Niemców w Tarnowie.

Jego imię nosi ulica we Wrześni.

Źródła

Gostyński Słownik Biograficzny, www.muzeum.gostyn.pl (dostęp 5 III 2017); „Monitor Polski” nr 167/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.