Bojownikom niepodległości

Tadeusz Giedroyć

(1888–1941)

giedroyć tadeuszUrodził się 7 stycznia 1888 r. w Owilach pow. Jeziory. Syn Jana, właściciela majątku, i Kazimiery z Radwiłłowiczów.

Uczył się w gimnazjach w Kownie, skąd po strajku szkolnym (1905 r.) został wydalony. Przeniósł się do gimnazjum w Rydze, w którym w 1907 r. uzyskał maturę. Należał tam do polskiego stow. Patriotycznego „Welecja”. Następnie studiował (do 1909 r.) na Wydz. Technologicznym Politechniki w Rydze. Potem student Wydz. Prawa uniwersytetu w Dorpacie. Był tam członkiem stow. „Polonia”. W latach 1913-1916 kształcił się w Liceum Prawniczym im. Demidowa w Jarosławlu nad Wołgą. Założyciel i prezes Stow. Studentów Polaków w tym mieście. W 1916 r. odbył praktykę adwokacką w Petersburgu.

Powołany do służby w armii rosyjskiej, ukończył Konstantynowską Szkołę Artylerii w Petersburgu (1917 r.).

W październiku 1917 r. oddelegowany przez Naczelny Polski Komitet wojskowy (Naczpol) do kwatery głównej rosyjskiego Naczelnego Wodza. W styczniu 1918 r. został kierownikiem wydz. łączności przy Radzie Naczelnej Polskiej Siły Zbrojnej. Od marca kierował wywiadem przy pełnomocniku Rady Regencyjnej ds. formacji wojskowych na Ukrainie. Od maja urzędnik do zleceń w Komisji Likwidacyjnej Naczpola. W lipcu objął funkcję jej sekretarza i jednocześnie był pracownikiem wydz. opieki nad uchodźcami przy Biurze Reemigracyjnym MSW Królestwa Polskiego w Mińsku Litewskim. Na przełomie 1918 i 1919 r. szef biura wydz. wojskowego w Komitecie Obrony Kresów przy Komisji Litewskiej. W 1919 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. art. z 1 czerwca 1919 r.

W latach 1919-1926 był kolejno zastępcą komisarza ludowego i komisarzem ludowym w Opocznie (do 1921 r.), starostą powiatowym w Wołkowysku, Augustowie i Białymstoku.

Następnie pracował w swoich majątkach Łobzów i Kotczyn w pow. Słonim. Od 1928 r. był sędzią pokoju w Berezie Kartuskiej i Dereczynie, a od 1932 r. wiceprezesem Sądu Okręgowego w Białymstoku. W 1935 r. został prezesem Sądu Okręgowego w Zamościu, a w 1936 r. w Łucku.

W 1938 r. wybrany do Senatu RP w województwie wołyńskim, był członkiem klubu OZN.

Podczas kampanii 1939 r. 21 lub 22 września aresztowany przez NKWD w swoim majątku w Łobzowie. Był więziony w Słonimiu i Mińsku. Torturowany, po czym skazany na karę śmierci.

Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej ewakuowany w grupie więźniów w kierunku wschodnim.

Rozstrzelany 26 czerwca 1941 r. na skraju miasteczka Czerwień (Ihumeń) na trakcie Mińsk-Mohylew.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i Krzyżem Walecznych.

Żonaty (od 10 IX 1919) z Anną Szostakowską. Miał z nią córki Annę (ur. 1920) zamężną Perepeczko i Teresę (1922-1973) zamężną Lickindorf, a także syna Michała (ur. 1929) , inżyniera lotnictwa, historyka.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr ?
Źródła

Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, Warszawa 1994; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest? t. 2, Warszawa 1939; „Monitor Polski” nr 109/1932; Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939. Słownik biograficzny t. II, Warszawa 2000.