Bojownikom niepodległości

Tadeusz Graff

(1895-1939)

graff tadeuszUrodził się 17 września 1895 r. w Rozhadowie pow. Zborów. Syn Stanisława Ignacego i Malwiny z Wodzińskich.

Uczył się w gimnazjum OO. Jezuitów w Chyrowie. Ukończył rok studiów w Akademii Wojskowej w Mödling koło Wiednia.

W czasie I wojny światowej od 5 sierpnia 1914 r. w oddziałach strzeleckich i Legionach Polskich. Przydzielony do 14 komp. 3 pp LP, 30 września 1914 r. wyruszył na front karpacki. Ranny 12 października w pobliżu przełęczy pantyrskiej, w grudniu przebywał w szpitalu rezerwowym w Munkacs. Po rekonwalescencji skierowany do baonu uzupełniającego, a następnie do 4 pp LP (2 komp.). Uczestniczył w działaniach na Lubelszczyźnie i Wołyniu. Uczeń Szkoły Chorążych LP (1 marca-1 maja 1916), po ukończeniu której mianowany chor. piech. z dniem 1 maja.

Po kryzysie przysięgowym od września 1917 r. w Polskim Korpusie Posiłkowym. Był hospitantem w part. W następstwie przejścia II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) internowany przez Austriaków w Bustyahaza.

Formalnie przyjęty do w WP 9 grudnia 1919 r. z przydziałem do 4 pp leg i jednocześnie odkomenderowany do 10 pap. W grudniu 1919 r. przeniesiony do 19 pap.

W 1921 r. w Dowództwie m. Lwowa, a potem w 20 pap. Zweryfikowany jako kpt. art. z 1 czerwca 1919, od 28 marca 1923 r. był oficerem 27 pap, a od 6 grudnia 11 pap. 28 sierpnia 1925 r. został adiutantem dyonu szkolnego DOK nr VI. 9 sierpnia 1926 r. przeniesiony do 26 pap, od 1928 r. był p.o. dowódcą dyonu. 1 stycznia 1929 r. awansował na mjr. art. 31 marca 1930 r. został kwatermistrzem pułku. 18 czerwca 1930 r. przeniesiony do 11 pap, objął funkcję dowódcy I dyonu. W styczniu 1931 r. został dowódcą III dyonu. Od 30 stycznia 1937 r. był zastępcą dowódcy 29 pal. Awansowany 19 marca 1938 r. na ppłk. art., a od 25 sierpnia 1939 r. dowódca tego pułku.

Na jego czele uczestniczył w walkach armii „Prusy”.

Ciężko ranny 11/12 września 1939 r. w okolicy Głowaczowa, zmarł z ran 12 września w Ryczywole. Pochowany na cmentarzu parafialnym w Puławach.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej.

Prawdopodobnie dwukrotnie żonaty; z pierwszą miał syna Andrzeja, drugą była Zofia Grzymalska, z którą miał córkę (1838-1941), zmarłą w Zw. Sowieckim podczas deportacji.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 111/1931
Źródła

W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 2, Warszawa 2006; J. Kirchmayer, Pamiętniki, Warszawa 1975; Lista chorych, rannych, zabitych i zaginionych legionistów do kwietnia 1915 roku, Oświęcim 1915; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich ,Warszawa 1917; „Monitor Polski” nr 111/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006; P. Zarzycki, 29 Pułk Artylerii Lekkiej, Pruszków 1999.