Bojownikom niepodległości

Tadeusz Grochowalski

(1887-1919)

Urodził się w 1887 r. w rodzinie ziemiańskiej na Kijowszczyźnie.

Oficer zawodowy armii rosyjskiej. Służył w kawalerii.

W czasie I wojny światowej od 1915 r. w lotnictwie. Ukończył szkołę pilotażu w Moskwie, po czym pełnił służbę w 7 korpuśnym oddziale lotniczym. Po rewolucji w Rosji (1917 r.) w grudniu tego roku przekształcił 19 myśliwski oddział lotniczy w 2 Polski Oddział Awiacyjny II Korpusu Polskiego. Brał udział w bitwie z Niemcami pod Kaniowem (11 maja 1918). Po kapitulacji korpusu (12 maja) dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w obozie jenieckim w Białej Podlaskiej, a następnie w Brześciu nad Bugiem.

Od listopada 1918 r. w WP. 21 grudnia wyznaczony na dowódcę 1 esk. lotniczej w Warszawie. Podczas powstania wielkopolskiego skierowany do Poznania, 14 lutego 1919 r. został organizatorem i dowódcą 2 wielkopolskiej esk. lotniczej. Od 6 marca do 19 kwietnia organizator i dowódca 3 wielkopolskiej esk. lotniczej polnej. Następnie od końca maja dowódca I Wielkopolskiej Grupy Lotniczej. 23 maja 1919 r. awansowany przez Naczelną Radę Ludową na mjr. lotn., a 24 czerwca na ppłk. lotn. Był komendantem stacji lotniczej w Ławicy. 28 września w pierwszych zorganizowanych w niepodległej Polsce zawodach lotniczych na lotnisku Poznań-Ławica uzyskał I nagrodę. 15 listopada został szefem Oddz. IIIb dowództwa Frontu Wielkopolskiego. Członek komisji redakcyjnej pisma „Polska Flota Napowietrzna”.

Zmarł 31 grudnia 1919 r. w Łucku.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 167/1932
Źródła

Ku czci poległych lotników. Księga Pamiątkowa, Warszawa 1933; „Monitor Polski” nr 167/1932; M. Niestrawski, Grochowalski Tadeusz, www.infolotnicze.pl/2013/07/31/tadeusz-grochowalski/ [dostęp 7 I 2021].