Bojownikom niepodległości

Tadeusz Hobler

(1899-1975)

Urodził się 16 maja 1899 r. w Samborze. Syn Tytusa, sędziego, i Marii z Peltzów. Brat Janiny (zob.).
W czasie I wojny światowej po uzyskaniu matury we Lwowie (1917 r.) wstąpił do Legionów Polskich.
Po kryzysie przysięgowym od września w Polskim Korpusie Posiłkowym. Był elewem szkoły podchorążych. W następstwie przejścia II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) internowany przez Austriaków na Węgrzech.
Zwolniony, został wcielony do armii austro-węgierskiej i wysłany na front włoski, gdzie dostał się do niewoli.
Wstąpił do oddziałów polskich tworzonych we Włoszech, z którymi na początku 1919 r. został przewieziony do Francji. W składzie armii gen. Józefa Hallera powrócił do kraju. Brał udział w walkach z bolszewikami. Dowodził 1 baterią 12 pap. Po zakończeniu wojny przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako por. rez. art. z 1 czerwca 1919 r.
Od 1921 r. studiował na Wydz. Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. Ukończył studia w 1924 r., uzyskując dyplom inżyniera mechanika.
Podjął pracę zawodową w Hucie „Zgoda” w Świętochłowicach. W 1925 r. został kierownikiem biura konstrukcyjnego w Państwowej Fabryce Związków Azotowych w Chorzowie (do 1927 r.). , pracującego na rzecz odbudowy i rozbudowy polskiego przemysłu azotowego. Potem do 1931 r. zajmował się projektowaniem zakładów w Mościcach. Po ich uruchomieniu wyjechał do pracy w zakładach w Paryżu, zaś następnie w firmie „Hydro - Nitro S.A. Geneve”, w Szwajcarii, będącej ekspozyturą firmy Nitrogen Engng Corp. w USA. Zajmował stanowisko samodzielnego kierownika sekcji projektowo-konstrukcyjnej. Opracował metodę produkcji kwasu azotowego pod ciśnieniem. W 1938 r. powrócił do Polski i objął funkcję dyrektora technicznego Fabryki Związków Azotowych w Mościcach.
Podczas II wojny światowej w latach 1939-1941 przebywał we Lwowie. Pracował na stanowisku docenta w katedrze teorii maszyn cieplnych Politechniki Lwowskiej. Wykładał termodynamikę techniczną i zasady ruchu ciepła w oddziale naftowym Wydz. Mechanicznego. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej (22 czerwca 1941) i zajęciu Lwowa przez Niemców ukrywał się u rodziny na terenie powiatu miechowskiego.
W kwietniu 1945 r. przyjechał na Śląsk i utworzył zakład konstrukcyjno-projektowy Główne Biuro Inwestycji i Odbudowy, którego głównym celem było przyczynienie się do odbudowy zniszczonego przemysłu chemicznego. W 1949 r. został prof. nadzwyczajnym; objął wówczas kierownictwo katedry inżynierii chemicznej na Wydz. Chemicznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach. W 1953 r. został kierownikiem zorganizowanej przez katedry inżynierii i konstrukcji aparatury chemicznej na Wydz. Mechanicznym Energetycznym i funkcję tę sprawował do przejścia na emeryturę w 1969 r. W 1954 r. otrzymał tytuł prof. zwyczajnego. Został wówczas członkiem korespondentem PAN. Z ramienia sekretariatu naukowego PAN w 1958 r. zorganizował Zakład Inżynierii Chemicznej i Konstrukcji Aparatury PAN w Gliwicach. Od 1966 r. członek rzeczywisty PAN, przez kilka kadencji członek jej prezydium.
Członek Komitetu Chemii Fizycznej i Inżynierii Chemicznej PAN, Komitetu Budowy Maszyn PAN, Komisji Nauk Chemicznych PAN, Komisji Nagród Państwowych, Komisji Głównej Komitetu Nauki i Techniki. Członek rady redakcyjnej kwartalnika PAN „Chemia Stosowana”, rady redakcyjnej „Honorrary Editorial Advisory Board” miesięcznika „International Journal of Heat and Mass Transfer”.
Autor prac specjalistycznych, dwukrotnie otrzymał Nagrodę Państwową.
Zmarł 19 marca 1975 r. w Gliwicach i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Komunalnym.
Odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Sztandaru Pracy 2 kl., Odrodzenia Polski 4 i 5 kl.
Posiadał doktorat h.c. Instytutu Technologicznego w Leningradzie oraz Politechniki Śląskiej w Gliwicach, gdzie na Wydz. Chemicznym znajduje się poświęcona mu tablica pamiątkowa, jest patronem ulicy w Gliwicach.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 212/1933
Źródła

„Monitor Polski” nr 212/1933; Prof. zw. Tadeusz Hobler (1899-1975), www.chemia.polsl.pl (dostęp 30 VIII 2017); Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.