Bojownikom niepodległości

Tadeusz Józef Berger

(1892–po 1969)

Urodził się 30 sierpnia 1892 r. w Ropczycach. Syn Roberta, nauczyciela, i Eugenii z Kobosowiczów. Brat Stanisława (zob.).

Ukończył gimnazjum  Franciszka Józefa w Dębicy (1910 r.), po czym od 1911 r. studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Członek „Sokoła” w Dębicy (od 1911 r.).

W czasie I wojny światowej 6 sierpnia 1914 r. wstąpił do oddziałów strzeleckich i Legionów Polskich. Wcielony do 13 komp. 2 pp LP, w jej składzie 30 września wyruszył na front w Karpaty. Ranny podczas bitwy pod Mołotkowem (29 października 1914), leczył się w szpitalu na Węgrzech. Po wyleczeniu przydzielony został do magazynów mundurowych LP w Piotrkowie, a następnie do 6 pp LP jako podoficer rachunkowy. 1 kwietnia 1917 r. otrzymał stopień chor. piech.

Po kryzysie przysięgowym z lipca 1917 r. objął funkcję zastępcy, a następnie oficera likwidacyjnego pułku. Po rozwiązaniu 6 pp LP był przydzielony do kadry Polskiego Korpusu Posiłkowego w Bolechowie. W następstwie II Brygady przez linię frontu pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) internowany przez Austriaków w Dulfalva. Potem zwolniony.

Od 1 listopada 1918 r. jako ppor. rach. (ze starszeństwem z 1 marca) w WP.  Służył w Naczelnym Dowództwie i z dniem 1 grudnia 1919 r. awansował na por. rach. Później służył w Dep. Personalnym i  Dep. Gospodarczym MSWojsk. W 1921 r. przydzielony do Dep. VII Intendentury MSWojsk.

Zweryfikowany jako kpt. int. z 1 czerwca 1919, z dniem 1 lipca 1923 r. awansował na mjr. int. W latach 1922-1924 studiował w Wyższej Szkole Intendentury w Warszawie. Po jej ukończeniu od 31 października 1924 r. był kierownikiem Kierownictwa Rejonowego Intendentury Brześć nad Bugiem. W 1930 r. został kierownikiem administracji pieniężnej w DOK nr IX, skąd 3 sierpnia 1931 r. przeniesiono go na to samo stanowisko w DOK nr X. Z dniem 9 grudnia 1932 r. kierownik zaopatrzenia intendenckiego tego okręgu. Od  2 października 1935 r. zajmował stanowisko szefa wydz. emerytalnego Dep. Intendentury MSWojsk. 1 stycznia 1936 r. awansował na ppłk. int. z wsw.

Podczas II wojny światowej brał udział w działalności konspiracyjnej w szeregach AK ps. „Sowa”. Służył m.in. w Oddz. IV Komendy Głównej AK, brał udział w powstaniu warszawskim. Po kapitulacji oddziałów (2 października 1944 r.) dostał się do niewoli niemieckiej. W 1945 r. uwolniony.

Po 1969 r. zmarł w Polsce.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych i dwukrotnie złotym Krzyżem Zasługi.

Źródła

W. Chocianowicz, W 50 lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Londyn 1969; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; Corpus Studiosorum Univesitatis Iagellonicae 1850-1918, t. III, Kraków 1999; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1917. Słownik biograficzny t. 1, Warszawa 2005; „Gazeta Lwowska” nr 137/1911; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; „Monitor Polski” nr 132/1931; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; K. Stepan, Prawie jak słownik, „Mars” t. 20/2006.