Bojownikom niepodległości

Tadeusz Justyn Filipowicz

(1887–1940)

Tadeusz Justyn FilipowiczUrodził się 26 września 1887 r. w Trembowli. Syn Antoniego i Justyny z Derpowskich. Brat Jana Antoniego (zob.), Juliana (zob.) i Pawła Piotra (zob.).

W 1908 r. uzyskał maturę w gimnazjum we Lwowie. W latach 1909–1910 odbył obowiązkową służbę wojskową w armii austro-węgierskiej w charakterze jednorocznego ochotnika. Studiował w Akademii Rolniczej w Dubkanach, uzyskując w lipcu 1914 r. dyplom inżyniera.

Należał do Drużyn Bartoszowych. Od 1 lipca 1912 do 31 lipca 1914 r. przy Radzie Naczelnej.

W czasie I wojny światowej w 1914 r. zmobilizowany do armii austro-węgierskiej, służył w niej do 1918 r., uzyskując stopień por. art.

Od 1 listopada 1918 r. uczestniczył w obronie Lwowa przeciwko Ukraińcom. Był organizatorem i dowódcą 2 baterii artylerii. Po wyparciu przeciwnika z miasta w V BArt. i w 5 pap.

1 listopada 1918 r. wraz ze swymi braćmi, zebrawszy kilku studentów bez broni, brawurowo rzucił się na placówkę ukraińską zdobywając broń i naboje. Ze swą grupą do 5 listopada walczył na ulicach Lwowa, poszukując mozliwości zdobycia sprzętu artyleryjskiego.

8 listopada w akcji na Skniłów zdobył 6 armat i 580 ładunków do nich. Błyskawicznie zorganizował baterię, która oddała nieocenione usługi w walkach z Ukraińcami we Lwowie i jego okolicy. Bateria, włączona do 5 pap, pod jego dowództwem (w 1919 r. uzyskał stopień kpt.) odznaczyła się szczególnie w walkach pod Sokolnikami w grudniu 1918 i styczniu 1919 r. Walczył na frontach wojny bolszewickiej jako dowódca dyonu i grupy artylerii (mjr od 1920), w dalszych walkach zapisał na swym koncie szereg niezwykłych, bohaterskich czynów.

Z dniem 30 listopada 1921 r. został przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako ppłk rez. art. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.

Objął wówczas stanowisko kierownika Państwowego Stada Ogierów w Sądowej Wiszni i zajmował je aż do wojny.

W 1939 r. zmobilizowany do WP, dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku.

W kwietniu lub maju 1940 r. zamordowany w Charkowie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości, orderem Polonia Restituta 4 kl., pośmiertnie (2007) awansował na płk.

Jego pamięci poświęcono tablicę w katedrze polowej WP w Warszawie.

Źródła

K. Banaszek, W.K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000; Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003; Drużyny Bartoszowe 1908–1914, Lwów 1939; „Monitor Polski” nr 27/1934; Obrona Lwowa 1–22 listopada 1918 t. 3, Lwów 1939; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934.