Bojownikom niepodległości

Wanda Jordanówna-Łowińska

(1900–1959)

Wanda Jordanówna-ŁowińskaUrodziła się 27 maja 1900 r. w Grzywnie koło Chełmży. Córka Franciszka, ziemianina, i Marty z Modrzejewskich. Siostra Józefa (zob.).

W 1905 r. zamieszkała w Bytomiu, gdzie ukończyła szkołę powszechną. Od 1914 r. uczyła się w niemieckim żeńskim gimnazjum w tym mieście i w 1918 r. uzyskała maturę.

W 1920 r. pracowała w sekcji towarzystw kulturalno-oświatowych Polskiego Komisariatu Plebiscytowego..

W 1920 r. wstąpiła do harcerstwa. 30 lipca 1920 r. uczestniczyła w zebraniu instruktorek i instruktorów harcerskich, podczas którego utworzono Inspektorat Harcerski Okręgu Górnego Śląska. We wrześniu uczestniczyła w kursie kierowników harcerskich w Patoce. Współpracowała z pismem „Harcerz Śląski”. 8 kwietnia 1921 r. objęła kierownictwo harcerskiej sekcji żeńskiej. Organizowała kursy dla zastępowych w Czarnym Lesie (obecnie część Rudy Śląskiej), natomiasta w Hotelu Lomnitz w Bytomiu szkoliła sanitariuszki.

Uczestniczyła w III powstaniu śląskim (od 3 maja 1921). Służyła jako kurierka i sanitariuszka.

Po jego zakończeniu brała udział w kursie dla instruktorek harcerskich w Rydzynie (28 lipca-28 sierpnia 1921). W grudniu 1921 r. zamieszkała w Katowicach. W 1922 r. mianowana komendantką Górnośląskiego Oddziału Męskiego ZHP (do 1928 r.) oraz pierwszą komendantką Śląskiej Chorągwi Harcerek (do 1926 r.). W 1927 r. została przewodniczącą Zarządu Oddziału Śląskiego ZHP. Z funkcji tej zrezygnowała w 1935 r. Od 30 października 1937 r. zajmowała się referatem obozowym w komendzie chorągwi, a 27 marca 1938 r. została wybrana do Zarządu Okręgu. W 1939 r. działała w Pogotowiu Harcerek.

Od lipca 1922 do września 1939 r. pracowała jako urzędniczka w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim.

Podczas II wojny światowej 1 wrzesnia 1939 r. z urzędem ewakuowana w kierunku wschodnim, znalazła się w Przemyślu. Po zakończeniu walk 15 października powróciła do Katowic. Aresztowana przez Niemców około 17 października, przez kilka miesięcy była więziona. Po uwolnieniu powróciła do domu. Brała udział w działalności konspiracyjnej, organizowała tajne nauczanie, pomagała więźniom obozu koncentracyjnego w Auschwitz i ich rodzinom, była komendantką Wojskowej Służby Kobiet.

W połowie 1940 r. przymusowo skierowana do pracy fizycznej w magazynie przedsiębiorstwa chemicznego „Deges” w Katowicach.

Po zakończeniu wojny pracowała jako kierowniczka administracyjna szpitala dziecięcego w Katowicach-Załężu. Od 1953 r. była zatrudniona w Przedsiębiorstwie Budownictwa Przemysłu Węglowego w Katowicach.

Zmarła 31 marca 1959 r. w Katowicach i została pochowana na Cmentarzu Parafialnym w Katowicach-Bogucicach.

Odznaczona złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Niepodległości.

Zamężna (od 5 VI 1932) z Marianem Antonim Łowińskim, miała syna Michała (1935–2000), dyplomatę.

Jest patronką ulicy w Katowicach.

Źródła

T. Czylok, E. Loska, w: Harcerski Słownik Biograficzny t. III, Warszawa 2021; „Monitor Polski” nr 6/1934; W. Nekrasz, Harcerze w bojach t. II, Warszawa 1931; Zjazd harcerzy polskich Śląska Opolskiego, „Górnoślązak” nr 199/1932.