Bojownikom niepodległości

Władysław Gniady

(1888-1918)

gniady władysławUrodził się 30 maja 1888 r. w Tłumaczu. Syn Pawła.

Student czwartego roku Politechniki Lwowskiej.

Członek PDS, posiadał stopień podoficera kadeta. W latach 1913-1914 był kierownikiem komisji skarbu PDS we Lwowie.

W czasie I wojny światowej od sierpnia 1914 r. w Legionach Polskich ps. „Trzecieski”. Był adiutantem I baonu 2 pp LP. 29 września mianowany ppor. piech., dzień później wyruszył na front karpacki. Uczestniczył także w walkach na terenie Bukowiny, Besarabii i Wołynia. 26 maja 1915 r. awansowany na por. piech., od 21 czerwca do 20 sierpnia dowodził I baonem. Wyróżnił się podczas bitwy pod Bielgowem (7 listopada), kiedy to został ranny. 15 grudnia został adiutantem pułku. 6 marca 1916 r. na okres kilku tygodni został przydzielony, jako hospitant, do 1 part LP. 1 listopada 1916 r. awansował na kpt. piech. Od 31 stycznia do 30 marca 1917 r. przebywał na kursie wojennym Sztabu Generalnego w Warszawie. Od 2 lipca dowodził I baonem 2 pp LP.

Po kryzysie przysięgowym w Polskim Korpusie Posiłkowym. 20 września awansował na mjr. piech. Od 6 lutego 1918 r. przebywał na kursie lotniczym w Oroszanach. Wobec zamiaru podjęcia akcji zbrojnej przez II Brygadę 12 lutego został odwołany do macierzystego oddziału. Należał do organizatorów przejścia brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918). Wysłany przez płk. Józefa Hallera z misją do Jass, nawiązał kontakt z przedstawicielami Entanty. Po połączeniu brygady z II Korpusem Polskim w marcu objął funkcję szefa Oddziału Operacyjnego korpusu. Na początku maja został wysłany przez dowódcę II Korpusu Polskiego gen. Józefa Hallera do Warszawy w celu przedstawienia Radzie Regencyjnej sytuacji militarnej korpusu i jego ideologii.

Zmarł 15 maja 1918 r. w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie kwat. legionowa A-5.

Pośmiertnie odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości z mieczami i Krzyżem Walecznych.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 300/1930, 64/1938
Źródła

CAW, akta Virtuti Militari 76-7184; H. Bagiński, U podstaw organizacji Wojska Polskiego 1908-1914, Warszawa 1935; H. Bagiński, Wojsko Polskie na wschodzie 1914-1920, Warszawa 1921; J. Cisek, K. Stepan, Lista strat Legionów Polskich 1914-1918, Kraków 2006; W.K. Cygan, Oficerowie Legionów Polskich 1914-1918. Słownik biograficzny t. 2, Warszawa 2006; Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich, Warszawa 1917; T. Malinowski, M. Szumański, 2 Pułk Piechoty Legionów Polskich t. I: Karpaty, Warszawa 1939; „Monitor Polski” nr 300/1930, 64/1938; K. Nowina-Konopka, Wspomnienia wojenne kapelana II Brygady Legionów Polskich, Kraków 1993; H. Odrowąż-Szukiewicz, Świadkowie wydarzeń 1918-1922, Warszawa 1990; Rarańcza. Zbiór opracowań w 15 lecie czynu zbrojnego, Warszawa 1933; E. Tomkowiak, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993.