Bojownikom niepodległości

Władysław Grela

(1897-1940)

grela władysławUrodził się 26 stycznia 1897 r. w Dzietrzkowicach koło Wielunia. Syn Franciszka i Barbary z Dudkowskich.

W 1908 r. rozpoczął naukę w szkole handlowej w Wieluniu.

W czasie I wojny światowej od 23 marca 1915 r. w Legionach Polskich. Służył w 1 komp. V baonu 7 pp LP, uzyskując stopień sierż. Brał udział w działaniach na Wołyniu, 23 czerwca 1916 r. został ranny. Po likwidacji pułku w końcu września wcielony z baonem do 5 pp LP (III baon). W końcu kwietnia 1917 r. był żołnierzem 12 komp.

Po kryzysie przysięgowym 17 lipca 1917 r. internowany przez Niemców w obozie w Szczypiornie. Po zwolnieniu w 1918 r. podjął służbę w Polskiej Sile Zbrojnej. Był żołnierzem 3 pp. Po rozbrojeniu okupantów automatycznie przeszedł do WP.

Od maja 1919 r. w składzie I baonu 9 pp leg (b. 3 pp PSZ) uczestniczył w walkach z Ukraińcami i bolszewikami. W latach 1919-1920 dwukrotnie ranny m.in. nad Berezyną

13 sierpnia 1920 r. 3 kompania została wysłana jako lewe ubezpieczenie pułku do końcowego punktu operacyjnego wsi Masłomencz. Przybyła tam pierwsza i szybkim frontowym atakiem zajęła wieś silnie obsadzoną przez nieprzyjacielską kawalerię. Sierż. Grela jako dowódca plutonu, prowadząc atak na prawym skrzydle, osobistą, bezprzykładną odwagą i brawurą porwał za sobą żołnierzy, czym wzniecił popłoch w nieprzyjacielskiej kawalerii i w znacznej mierze przyczynił się do wyparcia nieprzyjaciela ze wsi Masłomencz. Bolszewicy ponieśli ciężkie straty w ludziach i koniach. Sierż. Grela we wszystkich walkach odznaczał się zawsze nieustraszoną odwagą i bezprzykładnym poświęceniem się sprawie.

W 1921 r. ukończył kurs Szkoły Podchorążych, po czym powrócił do pułku. Sprawował w nim funkcje dowódcy plutonu oraz adiutanta III baonu. 3 lipca 1922 r. przeniesiony do rezerwy. Zweryfikowany jako ppor. rez. piech. z 1 czerwca 1919 r., 19 marca 1939 r. awansował na por. rez. piech.

Podjął służbę w Policji Państwowej. Początkowo był funkcjonariuszem w Białej Podlaskiej, a następnie w w Urzędzie Śledczym w Warszawie. W 1933 r. posiadał stopień st. przodownika. Po 1934 r. awansował na aspiranta. Służył w Wydz. Śledczym w Brzeżanach.

W 1939 r. zmobilizowany do WP, po 17 września dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku.

W kwietniu lub maju 1940 r. zamordowany w Charkowie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl. i Krzyżem Niepodległości, pośmiertnie (2007) awansował na kpt.

Jego pamięci poświęcono tablicę w katedrze polowej WP w Warszawie, jest wymieniony na tablicy ofiar zbrodni w kościele pw. św. Katarzyny w Zamościu.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 63/1933
Źródła

K. Banaszek, W.K. Roman, Z. Sawicki, Kawalerowie orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich, Warszawa 2000; Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003; „Monitor Polski” nr 63/1933; Rocznik oficerski 1923, 1924; Rocznik oficerski rezerw 1934; R. Rybka, K. Stepan, Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939, Kraków 2003; VII Lista strat Legionów Polskich, Piotrków 1916.