Bojownikom niepodległości

Władysław Józef Lach

(1898-1987)

Lach Władysław JózefUrodził się 21 lutego 1898 r. we wsi Siary pow. Gorlice. Syn Szymona i Marii z Gutwińskich.

Uczył się w szkole powszechnej w Ropie, następnie w IV Gimnazjum Klasycznym w Krakowie (maturę uzyskał w 1917 r.), przez cztery semestry studiował prawo i administrację na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W czasie I wojny światowej od 9 sierpnia 1915 r. w Legionach Polskich. Słuzył w oddz. sztabowym 5 pp LP.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach w sierpniu 1917 r. wcielony do armii austro-węgierskiej. W składzie 100 pp walczył na froncie włoskim. Od grudnia 1917 do marca 1918 r. przebywał w szpitalu. Po rekonwalescencji do lipca 1918 r. w 22 pp. 27 lipca zwolniony z szeregów jako niezdolny do służby wojskowej.

Od sierpnia pracował jako urzędnik w Polskim Tow. Handlowym w Krakowie.

Od lutego 1919 r. w WP. W stopniu kpr. był podoficerem wywiadowczym 3 pac. Od marca 1919 r. jako plut. pełnił służbę w 2 pagórskiej. Następnie (czerwiec-sierpień) w 6 pap na froncie czeskim. Po trzymiesięcznym urlopie skierowano go na kurs oficerów gospodarczych przy intendenturze OGen Kraków (17 stycznia-1 kwietnia 1920). Po jego ukończeniu został oficerem prowiantowym w 5 baonie zapasowym wojsk wartowniczych i etapowych w Krakowie. 15 kwietnia mianowany pchor. i przydzielony jako p.o. oficera prowiantowego do szpitala wojennego w Dębicy. Od 3 czerwca kolejno pomocnik referenta intendentury 3 Armii, Frontu Wołyńskiego, grupy gen. Edwarda Rydza-Śmigłego, Frontu Środkowego oraz referenta żywnościowego 2 Armii.

1 października 1921 r. złożył egzamin na oficera przed komisjądowództwa 2 Armii i otrzymał stopień ppor. prow. (z dniem 1 stycznia 1920). Jako referent administracyjno-budżetowy służył w szefostwie intendentury 2 Armii (od maja 1922 r. szefostwo intendentury OK nr III). Zweryfikowany jako por. adm.-gosp. z 1 czerwca 1919, był oficerem prowiantowym V baonu sanitarnego (1923) i członkiem komisji gospodarczej 5 dyonu żandarmerii (1924). Od 13 maja 1925 r. oficer w kadrze oficerów służby intendentury. Od 10 września 1926 do 29 stycznia 1927 r. przebywał na urlopie. Następnie dowodził plut. i komp. w 12 pp. Potem sprawował funkcję adiutanta pułku. 11 grudnia 1928 r. przeniesiony do korpusu oficerów piechoty, w październiku 1929 r. został III oficerem sztabu i kierownikiem kancelarii 6 DP. Później oficer ewidencji personalnej 20 pp. Od 15 lutego 1932 r. pełnił służbę jako kierownik referatu kontrwywiadu w samodz. referacie informacyjnym DOK nr V. Na tym stanowisku pozostawał do września 1939 r. Ukończył II kurs techniczny przy Oddz. II Sztabu Głównego (listopad 1935-czerwiec 1936). 19 marca 1937 r. awansował na kpt. adm. Wyróżnił się podczas akcji zajęcia części Śląska Cieszyńskiego (Zaolzia) w październiku 1938 r.

Działacz sportowy; od 11 grudnia 1938 r. był członkiem sądu honorowego KS „Cracovia”.

Podczas II wojny światowej w czasie kampanii 1939 r. ewakuowany w kierunku wschodnim, 18 września przeszedł do Rumunii. Stamtąd 23 października wyjechał transportem kolejowym przez Belgrad do Aten, po czym wypłynął statkiem do Marsylii, gdzie dotarł 6 listopada. Następnego dnia podjął służbę w stacji zbornej w Paryżu. Od 18 listopada 1939 do 20 czerwca 1940 r. adiutant Obozu Oficerskiego w Cerizay. Po upadku Francji ewakuowany do Wlk. Brytanii. Początkowo przebywał w zgrupowaniu oficerskim w Biggar, a potem w Broughton, gdzie pozostawał bez przydziału. Od 30 sierpnia 1940 do 15 kwietnia 1941 r. oficer informacyjny 13 psap 5 Kadrowej Bryg. Strzelców. Następnie (do 30 listopada 1942 r.) referent kontrwywiadu Oddz. II dowództwa 7 Kadrowej Bryg. Strzelców. Później do 10 stycznia 1943 r. oficer wywiadowczy 2 baonu oficerskiego, po czym do 22 czerwca oficer wywiadowczy w Centrum Wyszkolenia Piechoty. Od 23 czerwca 1943 r. kierownik referatu zamorskiego wydz. wywiadowczego w Oddz. Informacyjno-Wywiadowczym sztabu Naczelnego Wodza. funkcję tę sprawował aż do likwidacji referatu (10 sierpnia 1945). Z dniem 27 maja 1945 r. awansował na mjr. piech. Od 11 sierpnia 1945 r. referent sekcji łącznikowej „B” Oddz. Informacyjno-Wywiadowczego, przekształconego w Komisję Dokumentacyjną Sztabu Głównego. Od 6 września 1946 r. w Inspektoracie Generalnym Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. 1 lutego 1947 r. przeniesiony do dyspozycji szefa Sztabu Głównego, we wrześniu 1948 r. został zdemobilizowany.

Pozostał w Wlk. Brytanii, gdzie zamieszkał na stałe.

Zmarł 28 listopada 1987 r. w Londynie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i srebrnym Krzyżem Zasługi.

Rodziny nie założył.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 140/1932
Źródła

T. Dubicki, A. Suchcitz, Oficerowie wywiadu WP i PSZ w latach 1939-1945 t. IV, Warszawa 2019; „Monitor Polski” nr 140/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006.