Bojownikom niepodległości

Władysław Ludwik Herman

(1901-1981)

Władysław Ludwik HermanUrodził się 8 sierpnia 1901 r. we Lwowie. Syn Maksymiliana Władysława, prof. medycyny, i JózefyKaroliny z d. Bunzel. W latach 1911-1919 uczył się w VIII gimnazjum we Lwowie. Członek V Lwowskiej Drużyny Skautów im. Króla Władysława Jagiełły (1911-1914). W czasie I wojny światowej w sierpniu 1914 r. wstąpił do Legionu Wschodniego. Jako małoletni przy wymarszu legionu został pozostawiony w domu. Po zajęciu Lwowa przez wojska rosyjskie w 1915 r. pracował jako sanitariusz w szpitalu Czerwonego Krzyża. Po opuszczeniu miasta przez Rosjan w sierpniu tego roku wyjechał do Zakopanego, gdzie działał w I Zakopiańskiej Drużynie Skautów. Później powrócił do Lwowa, gdzie wszedł w skład międzygimnazjalnego komitetu młodzieży szkolnej. Od listopada 1918 r. brał udział w walkach z Ukraińcami o Lwów. Służył w 9 komp. 1 pstrz lwowskich. W końcu stycznia 1919 r. z komp. przydzielony do 5 pp leg, był dowódcą sekcji armat. Ciężko ranny 12 kwietnia 1919 r. w czasie walk o Pasieki Miejskie. Po rekonwalescencji powrócił do 5 pp leg. We wrześniu 1919 r. przeniesiony do rezerwy. Studiował na Wydz. Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej. W maju 1920 r. powołany do WP, był żołnierzem 40 pp. Następnie służył w 239 pp Armii Ochotniczej i 13 pp, walcząc z bolszewikami w w rejonie Warszawy i nad Dniestrem oraz Zbruczem. W marcu 1921 r. przeniesiony do rezerwy. Zapewne z dniem 1 lipca 1925 r. mianowany ppor. rez. piech, 2 stycznia 1932 r. awansował na por. rez. piech. W październiku 1922 r. ukończył studia, uzyskując dyplom inżyniera rolnika. Od listopada 1923 do maja 1925 r. prowadził gospodarstwo na działce osadniczej w Marcinkowie na Pomorzu, po czym do maja 1927 r. pracował jako nauczyciel w Krajowej Szkole Rolniczej w Bereźnicy koło Stryja. Następnie podjął pracę w Tymczasowym Wydz. Samorządowym we Lwowie i jednocześnie jako asystent przy katedrze zoologii i parazytologii oraz przy klinice chorób wewnętrznych Akademii Medycyny Weterynaryjnej we Lwowie. W tym też czasie studiował nauki biologiczne na Wydz. Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza, uzyskując w 1928 r. absolutorium. Od 1928 r. pracował wyłącznie jako asystent na Akademii Medycyny Weterynaryjnej. Jako stypendysta Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1929 r. przebywał na rocznej praktyce w Wyższej Szkole Weterynaryjnej w Wiedniu i w ogrodzie zoologicznym w Hamburgu. Następnie powrócił na zajmowane dotąd stanowisko. W 1931 r. uzyskał doktorat na Wydz. Rolniczo-Lasowym Politechniki Lwowskiej. Podjął wówczas pracę w tamtejszej katedrze hodowli zwierząt użytkowych. Prowadził również wykłady w Szkole Głównej Gospodarstwa Żeńskiego w Snopkowie koło Lwowa. Ponownie jako stypendysta Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w 1935 r. przebywał w Rumunii, Bułgarii, Jugosławii i na Węgrzech, zaś w 1937 i 1938 r. studiował w Lipsku i Halle. W kwietniu 1937 r. uzyskał habilitację. W 1938 r. sprowadził karakuły z Rumunii i założył w Dublanach stację badania skór owczych, kożuchowych i futer, której objął kierownictwo. W 1939 r. zmobilizowany do WP, został dowódcą improwizowanego baonu 40 pp w obronie Lwowa. Po kapitulacji załogi przed Sowietami (22 września) nie poszedł do niewoli. Podjął pracę zawodową we Lwowskim Instytucie Politechnicznym, zaś w maru 1940 r. objął katedrę hodowli i żywienia zwierząt we Lwowskim Instytucie Weterynaryjnym. Jednocześnie od października lub listopada 1939 r. uczestniczył w działalności konspiracyjnej. Od grudnia należał do ZWZ. W 1940 r. był dowódcą baonu w obwodzie „Zielona” Okręgu Lwów-Wschód ZWZ-1. Po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej (22 czerwca 1941) wykładał na Państwowych Kursach Lekarsko-Weterynaryjnych. W ZWZ w tym czasie był inspektorem okręgowym, a od lipca 1942 r. szefem wydz. I organizacyjnego Komendy Okręgu Lwów.28 sierpnia 1942 r. awansował na kpt. rez. piech. 5 lutego 1943 r. objął kierownictwo komórki odtwarzającej rozbity aresztowaniami Okręg AK Stanisławów, a potem jeszcze w tym samym miesiącu komendę tego okręgu z siedzibą we Lwowie, a od 1 października – w Stryju. 11 listopada 1943 r. awansował na mjr. rez. piech. Od 30 czerwca 1944 r. komendant Podokręgu AK Stanisławów. W działalności konspiracyjnej używał ps. „Adam”, „Doktor”, „Felczer”, „Globus”, „Junosza”, „Kudak”, „Portier”, „Strzelecki”, „Wrzos”, „Żuraw”. Po wkroczeniu wojsk sowieckich do Lwowa w 1944 r. powrócił do pracy we Lwowskim Instytucie Weterynaryjnym. Jednocześnie był komendantem organizacji NIE Okręgu Stanisławów. 13 lutego 1945 r. aresztowany przez NKWD, 25 maja został przywieziony do Moskwy, gdzie był więziony na Łubiance, a potem Butyrkach. Był świadkiem w procesie moskiewskim przywódców polskiego państwa podziemnego. Wieziony w Kijowie, został skazany na trzy lataobozu. Już w kwietniu 1946 r. powrócił do Polski. Z dniem 22 kwietnia 1970 r. awansowany na ppłk. LWP. Początkowo mieszkał w Krakowie, pracując w Polskim Tow. Zootechnicznym i jako sekretarz redakcji miesięcznika „Przegląd Hodowlany”. Od listopada 1946 r. był zatrudniony na Wydz. Rolniczym SGGW w Warszawie, a także (w latach 1946-1950) wykładał na Wydz. Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu Poznańskiego. W SGGW zorganizował zakład drobiarstwa i zakład hodowli owiec, zaś w 1947 r. w Brwinowie ośrodek z fermami drobiarską i trzody hlewnej oraz stacją oceny wełny. W 1948 r. mianowany prof. nadzwyczajnym. Od 1948 r. kierował katedrą hodowli ogólnej zwierząt w SGGW. W 1952 r. z przyczyn politycznych usunięty z tego stanowiska, ponownie objął je w 1954 r. Dziekan Wydz. Rolniczego (1950-1951), organizator i dziekan Wydz. Zootechnicznego (1951-1952, 1964-1966). W latach 1946-1949 wykladał na Wydz. Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego hodowlę zwierząt, zaś na Wydz. Biologii i Nauki o Ziemi biologiczne podstawy produkcji zwierzęcej (1951-1959). W 1961 r. został prof. zwyczajnym. Od 1 października 1971 r. na emeryturze. Autor licznych prac specjalistycznych. Członek Polskiego Tow. Zootechnicznego, Polskiego Tow. Przyrodników im. M. Kopernika, Polskiego Tow. Endokrynologicznego, współzałożyciel miesięcznika „Hodowca Drobnego Inwentarza”. Zmarł 29 grudnia 1981 r. w Warszawie i został pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Brwinowie. Odznaczony złotym i srebrnym Krzyżem Zasługi z mieczami, Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl., Virtuti Militari 5 kl. oraz Krzyż Walecznych. Żonaty z Krystyną Tesznar, miał z nią córki Joannę (ur. 1944) zamężną Puchalską, nauczycielkę, i Katarzynę Danutę (ur. 1948) zamężną Gierczyńską, ogrodnika.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 255/1933
Źródła

R. Dalecki, Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 roku, Rzeszów 1989; G. Mazur, J. Węgierski, Konspiracja lwowska 1939-1944. Słownik biograficzny, Katowice 1997; „Monitor Polski” nr 255/1933; Rocznik oficerski rezerw 1934.