Włodzimierz Jerzy Hellmann

Urodził się 9 grudnia 1880 r. we wsi Czerniaków (obecnie część Warszawy). Syn Kazimierza, rządcy, powstańca 1863 r., oraz Aleksandry Felicji z Wasilewskich (zob.). Brat Józefa Hellmana (zob.) i Czesława Hellmanna (zob.). W 1898 r. ukończył szkołę realną w Humaniu, a następnie w 1904 r. Szkołę Mechaniczno-Techniczną Hipolita Wawelberga i Stanisława Rotwanda w Warszawie. Po zakończeniu nauki podjął pracę zawodową w przemyśle metalowym. Nawiązawszy kontakt z PPS od grudnia 1904 r. pracował w laboratorium pirotechnicznym przy sporządzaniu bomb. Był też instruktorem i wykładowcą na kursach bojowych. Skierowany do Zagłębia Dąbrowskiego, głównie działał w OB PPS ps. „Justyn”. We wrześniu 1907 r., po aresztowaniu Józefa Montwiłła-Mireckiego, został powołany do Wydz. Bojowego. Uczestniczył w akcjach bojowych m.in. na płatnika Kolei Nadwiślańskiej na stacji w Sławkowie (12 października 1907), na pociąg pod Szydłowcem (14 lutego 1908), na stacji w Tumlinie (25 lutego 1908), pod Cekowem (18 lipca 1908) i w Bezdanach (26 września 1908). W końcu pod nazwiskiem Maksymiliana Bolkota został aresztowany 3 lutego 1909 r. w Warszawie i osadzony w X pawilonie cytadeli. Rozpoznany, na początku 1910 r. zwolniony za kaucją, wyjechał na teren Galicji i niebawem wznowił działalność w Wydz. Bojowym. Był komendantem szkoły bojowej we Lwowie. W styczniu 1910 r. uczestniczył w nieudanej akcji na pocztę pienieżną na szosie Krasnystaw-Rejowiec. Podczas walki został ranny w twarz i rękę. Przeciwny usamodzielnieniu i uniezależnieniu ZWC od PPS, w kwietniu 1911 r. wystąpił z Wydz. Bojowego i zaprzestał działalności w partii. Aż do wojny prowadził w Zakopanem przedsiębiorstwo „Podhalańska Spółka Techniczna”. W czasie I wojny światowej na początku sierpnia 1914 r. wstąpił do oddziałów strzeleckich i Legionów. Był organizatorem oraz dowódcą komp. technicznej przy Komendzie Legionów. Z dniem 1 lipca 1915 r. otrzymał stopień kpt. sap. Uczestniczył w całej kampanii wojennej Komendy Legionów i II Brygady. Po kryzysie przysięgowym pozostawał w Polskim Korpusie Posiłkowym. Równocześnie był zastępcą członka sądu honorowego dowództwa PKP. Po przejściu II Brygady przez front pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) internowany przez Austriaków w Huszt. Zwolniony, w końcu maja 1918 r. przyjechał do Warszawy i wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej. Służył w Szkole Podchorążych PSZ jako zastępca komendanta. 12 października 1918 r. awansował na mjr. piech. Po rozbrojeniu Niemców automatycznie przeszedł do WP. Dowodził I baonem 7 pp leg. Od lipca 1920 r. jako ppłk piech. stał na czele 101 pp rez (potem: 84 pp). Z pułkiem uczestniczył w walkach odwrotowych w obszarze Grajewa, Łomży i Pułtuska. W czasie polskiej ofensywy brał udział w działaniach na froncie litewsko-białoruskim, m.in. w boju o Grodno (20-23 września). Po zakończeniu wojny z dniem 4 kwietnia 1922 r. przeszedł do rezerwy. Zweryfikowany jako ppłk rez. piech. ze starszeństwem z 1 czerwca 1919. Od 1923 do października 1929 r. pracował jako mechanik w Zakładach Amunicyjnych „Pocisk” (kierownik wydz. amunicyjnego), a następnie jako urzędnik kontraktowy w Instytucie Technicznym Uzbrojenia MSWojsk. Był autorem nowych typów amunicji specjalnej. Podczas kampanii 1939 r. ewakuowany na Węgry (20 września). Przebywał w obozie cywilnym w Siófok. W styczniu 1940 r. ewakuowany do Paryża i powołany do służby czynnej w WP. Po upadku Francji przedostał się do Wlk. Brytanii, gdzie od 1 stycznia 1941 r. był zastępcą kierownika Wojskowego Instytutu Technicznego. Z dniem 1 kwietnia 1944 r. przeniesiony w stan spoczynku. Rozkazem ministra Obrony Narodowej z 26 stycznia oraz z 8 lutego 1945 r. został wyznaczony na przewodniczącego Komisji Kontrolnej gospodarki pieniężnej funduszem specjalnym przekazanym szefowi wojskowemu Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość „Monika” i delegatowi MON na Francję. Kontrolę tę przeprowadził do 7 marca. W listopadzie powrócił do kraju i zamieszkał w Aninie. Odmówiono mu uznania stopnia oficerskiego, pozbawiono emerytury, w związku z czym utrzymywał się z renty starczej. Zmarł 23 września 1964 r. w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach kwat. A-9. Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Niepodległości z mieczami, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i złotym Krzyżem Zasługi. Żonaty z Zenobią Dąbrowską, miał z nią syna Włodzimierza (20 VI 1911-27 X 1987), prof. Politechniki Gdańskiej, oraz Jerzego (ur. 1913), lekarza.