Bojownikom niepodległości

Zbigniew Gorzeński–Ostroróg

(1869-1926)

gorzeński-ostroróg zbigniewUrodził się 15 lutego 1869 r. w Lgowie pow. Jarocin. Syn Stanisława, ziemianina, i Elżbiety z Węsierskich.

Ukończył szkołę ludową i gimnazjum w Jarocinie, po czym studiował na Wydz. Rolnictwa i Leśnictwa Uniwersytetu Berlińskiego. Należał tam do tajnych organizacji niepodległościowych.

W 1898 r. objął majątek rodzinny Tarce pow. Jarocin. Rozwijał ośrodek sztucznej hodowli zwierząt.

Odbył obowiązkową służbę w armii niemieckiej w charakterze jednorocznego ochotnika w 1 phuz. W 1904 r. mianowany ppor. rez. kaw.

Współpracował z Tow. Ziemskim, udzielał się w pracach Powiatowego Komitetu Wyborczego.

Wspierał Tow. Czytelni Ludowych, Tow. Gimnastyczne „Sokół”, współfinansował budowę katolickiej szkoły powszechnej w Tarcach (otwarta w 1914 r.), zainicjował utworzenie straży ogniowej w tej miejscowości. Był opiekunem jarocińskiego ruchu skautowego.

Od 1918 r. pełnił funkcję przysięgłego w Sądzie Okręgowym w Ostrowie Wlkp.

Po wybuchu rewolucji w Niemczech w listopadzie 1918 r. włączył się do przygotowań do zbrojnego powstania. Po buncie żołnierzy w koszarach zapasowych 46 pp w Jarocinie utworzono z jego udziałem pierwszą w Wielkopolsce Radę Żołnierską, a potem Radę Robotniczą i Żołnierską. 29 listopada objął dowództwo polskiego oddziału organizowanego w oparciu o Służbę Straży i Brezpieczeństwa oraz Grenzscchutz. Zorganizował baon, który przejściowo sam utrzymywał.

Wybuch powstania wielkopolskiego zastał go w Poznaniu. Na jego telefoniczny rozkaz polski baon rozbroił oddział niemiecki w Jarocinie. Następnego dnia przybył do tego miasta i na czele baonu zatrzymywał i rozbrajał niemieckie transporty. 3 stycznia 1919 r. po negocjacjach z Niemcami zajął m.in. Krotoszyn. Brał udział w działaniach pod Zbąszyniem. 10 stycznia mianowany dowódcą VI Okręgu Wojskowego w Jarocinie. Zajmował się formowaniem różnych oddziałów powstańczych. 9 marca został komendantem etapu przy III Okręgu Wojskowym w Jarocinie. 12 czerwca 1919 r. awansował na kpt. piech. (z dniem 1 września 1918 r.). 24 marca 1920 r. przeniesiony do rezerwy. 28 maja 1921 r. awansował do stopnia mjr. rez. piech. (potem ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 r.).

Po przeniesieniu do rezerwy powrócił do majątku Tarce i zajmował się gospodarstwem.

Prezes Tow. Powstańców i Wojaków w Jarocinie (1922 r.).

Zmarł 12 czerwca 1926 r. w Tarcach. Pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Lgowie.

Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., pośmiertnie otrzymał Krzyż Niepodległości z mieczami.

Żonaty (od 22 IV 1901) z Anielą Biegańską, małżeństwo to było bezpotomne.

Posiadał honorowe obywatelstwo Jarocina, jest patronem placu i ulicy w tym mieście oraz ulicy w Żerkowie.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 259/1932
Źródła

P. Bauer, w: Kawalerowie Virtuti Militari 1792-1945 t. II (1914-1921) cz. 2, Koszalin 1993; P. Bauer, w: Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, Poznań 2002; „Monitor Polski” nr 259/1932; Rocznik oficerski 1923, 1924.