Bojownikom niepodległości

Zdzisław Jan Baczyński

(1902–1940)

Zdzisław Jan BaczyńskiUrodził się 12 października 1902 r. w Mikołajowie nad Dniestrem. Syn Karola (zob.) i Bronisławy z Chmielewskich, brat Stanisława Tadeusza (zob.).

Uczeń I szkoły realnej.

Od 1912 r. członek skautingu.

W czasie I wojny światowej od 20 lipca 1915 r. służył w Legionach Polskich (3 i 4 pp LP). Ranny w bitwie pod Kościuchnówką (4-6 lipca 1916).

Po kryzysie przysięgowym w Polskim Korpusie Posiłkowym. Uzyskał stopień pchor.

Od 1 listopada 1918 r. brał udział w walkach z Ukraińcami w obronie Lwowa. Należał do załogi odcinka V (Szkoła Sienkiewicza). Służył w ekspozyturze żandarmerii. Po wyparciu przeciwnika z miasta 25 listopada wcielony do II baonu 1 pstrz lwowskich (potem: 38 pp). Później walczył z bolszewikami. W 1922 r. bezterminowo urlopowany z WP.

Wkrótce potem powołany ponownie, ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty i z dniem 31 sierpnia 1924 r. otrzymał stopień ppor. piech. Przydzielony do 3 pp leg, 31 sierpnia 1926 r. awansował na por. piech. Następnie w Szkole Podchorążych Piechoty (1932, 1935). 1 stycznia 1935 r. otrzymał stopień kpt. piech., był oficerem 35 pp. Wiosną 1939 r. dowódca 4 komp.

Podczas kampanii 1939 r. dowodził baonem marszowym 35 pp. Uczestniczył w obronie Brześcia nad Bugiem, a następnie w walkach na Lubelszczyźnie. Po kapitulacji grupy płk. dypl. T. Zieleniewskiego pod Momotami (2 października) dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku.

Zamordowany w kwietniu lub maju 1940 r. w Charkowie.

Odznaczony Krzyżem Niepodległości i dwukrotnie Krzyżem Walecznych, pośmiertnie (2007) awansował na mjr.

Tablica poświęcona jego pamięci znajduje się w katedrze polowej WP w Warszawie.

Źródła

Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2003; J. Cisek, E. Kozłowska, Ł. Wieczorek, Słownik Legionistów Polskich 1914-1918 t. 1, Kraków, Warszawa, Zalesie Górne 2017; W.K. Cygan, Żołnierze Niepodległości 1863-1938. Słownik biograficzny t. 2, Mińsk Mazowiecki-Warszawa-Kraków 2011; Lwów i Małopolska Wschodnia w Legionach Polskich 1914-1917, Lwów 1935; „Monitor Polski” nr 179/1931; Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918 t. 3, Lwów 1939; Rocznik oficerski 1924, 1928, 1932; R. Rybka, K. Stepan, Rocznik oficerski 1939, Kraków 2006; J. Sroka, Brześć nad Bugiem. Dzieje miasta i twierdzy, Biała Podlaska 1997.