Bojownikom niepodległości

Zofia Anna Maria Jętkiewiczowa z Rappaportów

(1879–1945)

Zofia Anna Maria JętkiewiczowaUrodziła się 11 marca 1879 r. w Petersburgu. Córka Feliksa i Justyny z Bauerertzów.

Ukończyła średni zakład naukowy I. Smolikowskiej w Warszawie, po czym złożyła egzamin nauczycielski przy gimnazjum męskim. Ukończyła szołę pracy domowej gen. Zamoyskiej w Kuźnicach (obecnie część Zakopanego), po czym studiowała na Uniwersytecie Jagiellońskim. Później ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz państwowy Instytut Pedagogiczny.

Od 1894 r. pracowała jako nauczycielka w tajnych kompletach oświatowych i na „latającym uniwersytecie” w Warszawie. Od 1904 r. w uniwersytecie ludowym Polskiej Macierzy Szkolnej w Łodzi. Była wiceprzewodniczącą gniazda Towarzystwa Opieki nad Dziećmi w tym mieście. W latach 1908–1914 prowadziła szkoły dla dzieci polskich przy Towarzystwie Dobroczynności w Rydze.

W latach 1915–1920 z ramienia Centralnego Komitetu Obywatelskiego organizowała kursy w Moskwie oraz organizowała przedszkola dla wychodźców. Potem powróciła do kraju.

W 1920 r. należała do „Służby Narodowej”, kierowała działem przesyłek żołnierskich paczek na front. Współpracowała z PCK. Z ramienia Narodowej Organizacji Kobiet pracowała podczas plebiscytu na Śląsku.

W niepodległej Polsce mieszkała w Warszawie. Była wieloletnim członkiem zarządu Towarzystwa Nauczycielstwa Szkół Średnich i Wyższych (członek jego komisji rozjemczej), członkiem zarządu Narodowej Organizacji Kobiet i Rady Narodowej Polek.

W latach 1928–1932 (1927–1932?) sprawowała funkcję radnej m.st. Warszawy.

Podczas II wojny światowej brała udział w działalności konspiracyjnej. Uczestniczyła w tajnym nauczaniu. Aresztowana przez Niemców 15 maja 1943 r. w kawiarni Fuchsa przy ul. Filtrowej, została osadzona na Pawiaku, skąd rychło ją zwolniono. Podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 r. wywieziona przez Niemców do obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Uczestniczyła w tajnym nauczaniu.

Zmarła 26 stycznia 1945 r. w obozie.

Odznaczona Medalem Niepodległości.

Zamężna (od 16 VI 1903) z Lucjanem Marianem Jętkiewiczem.

Źródła

PSB t. XI; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938; „Monitor Polski” nr 64/1932; Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939–1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Warszawa 1988.