Zygmunt Bocian

Urodził się 25 marca 1900 r. w Będzinie. Syn Wojciecha, piekarza, i Joanny z Domanków. Uczył się w szkole powszechnej Polskiej Macierzy Szkolnej. Następnie kształcił się w gimnazjum – ukończył dwie klasy, po czym ze względów materialnych przerwał naukę. Od ósmego roku życia pracował w warsztacie tapicerskim. W 1912 r. przyuczał się jako uczeń koszykarski, a potem w fabryce łóżek metalowych do zawodu malarza lakiernika. Od 1914 r. pracował jako górnik w kopalni „Koszelew” w Dąbrowie Górniczej, a jednocześnie kontynuował naukę na kursach dokształcających. W kwietniu 1916 r. wstąpił do PPS ps. „Wacek”. W tym też roku został członkiem Zw. Zawodowego Robotników Przemysłu Górniczego – działał we Frysztacie i Krośnie. Usunięty z pracy w 1917 r. za współorganizowanie strajków, został kadrowym działaczem związku na etacie sekretarza oddziału. Uczestniczył w rozbrajaniu Austriaków w listopadzie 1918 r. oraz w organizowaniu Milicji Ludowej na terenie Dąbrowy Górniczej. W 1919 r. był członkiem Komitetu Niesienia Pomocy Powstańcom Śląskim. Pracował etatowo w Zw. Robotników Przemysłu Górniczego i Naftowego na terenie Frysztatu i Krosna. Był też (od 1920 r.) współredaktorem „Górnika” i „Pobódki”, a od 1923 r. „Głosu Zagłębia”. W 1925 r. został przewodniczącym Okręgowej Komisji Zw. Zawodowych w Krakowie oraz członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS. Od 5 września 1926 aż do września 1939 r. sprawował funkcję sekretarza generalnego Centralnego Zw. Robotników Przemysłu Chemicznego RP i współredaktora „Robotnika-Ceramika”. W związku z objęciem tego stanowiska zrezygnował z przewodniczenia Okręgowej Komisji Zw. Zawodowych. W 1929 r. wybrano go na członka Komitetu Centralnego Zw. Zawodowych (do września 1939 r.). W latach 1929, 1935 i 1936 reprezentował związkowców na międzynarodowych kongresach w Hanowerze, Genewie i Londynie. W 1935 r. został wybrany w Genewie na zastępcę członka Międzynarodowego Sekretariatu Federacji Zw. Chemicznych. W latach 1934-1939 członek egzekutywy OKR PPS Kraków-Miasto. Od 1934 r. członek Rady Naczelnej PPS. Od 1933 r. sprawował funkcję radnego m Krakowa – w 1938 r. przewodniczył Radzie Miejskiej. Od listopada 1939 r. członek konspiracyjnego OKR PPS. W jego mieszkaniu redagowano „Biuletyn Informacyjny”. Działacz Rady Głównej Opiekuńczej. Wiosną 1941 r. uprzedzony o zdekonspirowaniu, wyjechał do Sandomierza. Tam pracował jako intendent szpitala zakaźnego. Jednocześnie piastował funkcję naczelnika wydz. przemysłu tajnej Okręgowej Delegatury Rządu w Krakowie. Wchodził w skład Rady Naczelnej PPS. Wiosną 1945 r. został naczelnikiem wydz. opieki społecznej przy Pełnomocniku Rządu we Wrocławiu. Latem objął mandat przewodniczącego Miejskiego Komitetu PPS w Krakowie. Od 2 października był członkiem komitetu organizacyjnego Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej – wobec odmowy jej legalizacji przez władze, powrócił do pracy w PPS. W 1946 r. wybrano go przewodniczącym Miejskiego Komitetu PPS w Krakowie. Był wówczas również wykładowcą Wojewódzkiej Szkoły Partyjnej. W 1947 r. został usunięty z PPS. Aresztowany w 1950 r., przez dziewięć miesięcy był więziony w Warszawie. Po zwolnieniu pozostawał bezrobotny. Ostatecznie pracował przy budowie Nowej Huty, a w latach 1953-1956 w Spółdzielni „Samodziały”. Zrehabilitowany w 1956 r. i przyjęty do PZPR. W latach 1956-1959 był przewodniczącym rady zakładowej w Krakowskich Zakładach Przemysłu Terenowego. Ze względu na stan zdrowia zamieszkał w Świeradowie Zdroju i tam pracował jako wicedyrektor uzdrowiska. Potem był dyrektorem kilku innych uzdrowisk. W 1966 r. przeszedł na rentę dla zasłużonych. Od 1963 r. członek Głównej Komisji Historii Ruchu Zawodowego, a od 1967 r. członek Komisji Historycznej Zarządu Głównego Zw. Zawodowego Chemików. Zmarł 7 kwietnia 1979 r. w Krakowie. Odznaczony Medalem Niepodległości, w PRL otrzymał order Odrodzenia Polski 5 kl. Żonaty z Natalią N.