Zygmunt Bohdanowski

Urodził się 30 października 1893 r. w Dyneburgu. Syn Stanisława, oficera armii rosyjskiej, i Zofii ze Sztarków. Od 1905 r. uczył się w Korpusie Kadetów w Kijowie i w 1912 r. uzyskał maturę. Następnie studiował na wydz. budowy maszyn politechniki w Rydze. W czasie I wojny światowej we wrześniu 1916 r. powołany do armii rosyjskiej, uzyskał stopień chor. art. W październiku 1917 r. przeszedł do I Korpusu Polskiego. Początkowo służył w 1, potem w 3 Brygadzie Artylerii. Dwukrotnie wpadł w ręce bolszewickie, lecz zdołał zbiec z niewoli. Od 18 kwietnia do 1 czerwca 1918 r. przebywał na kursie w Szkole Oficerów Artylerii I Korpusu Polskiego w Bobrujsku. Zdemobilizowany w lipcu 1918 r., powrócił do kraju. Od listopada 1918 r. w stopniu ppor. art. w WP. W końcu roku skierowany do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Rembertowie. Potem był oficerem 8 pap, a od czerwca 1919 r. w 5 dak. Dowodził plut., a od października 1919 r. był I oficerem baterii. Uzyskał stopień por. art. Po wojnie w lutym 1921 r. został dowódcą baterii. Zweryfikowany jako kpt. art. z 1 czerwca 1919 r., ukończył kurs dowódców dyonów w Szkole Strzelania Artylerii w Toruniu (kwiecień-październik 1923). W czerwcu 1924 r. został kwatermistrzem 12 dak. Z dniem 15 sierpnia 1924 r. awansował na mjr. art. Od listopada 1927 r. dowodził I dyonem 9 pap; był też p.o. dowódcy tego pułku. W sierpniu 1929 r. został przeniesiony na stanowisko dowódcy dyonu do 21 pal. Od 1936 r. sprawował funkcję stanowisko rejonowego inspektora koni w Wołkowysku. Na tym stanowisku wziął udział w kampanii 1939 r. 14 września został szefem sztabu improwizowanej grupy „Wołkowysk”. Brał udział w walkach z Sowietami w okolicach Grodna. Od października brał udział w działalności konspiracyjnej. Był współorganizatorem Tajnej Armii Polskiej i od początku 1940 r. dowódcą jej II baonu (Warszawa-Śródmieście). Od marca sprawował funkcję komendanta Okręgu Warszawa-Miasto ps. „Bohdan”. Po utworzeniu w styczniu 1941 r. Konfederacji Zbrojnej pozostał na dotychczasowym stanowisku w nowej organizacji. Aresztowany 9 września 1941 r. przez Niemców pod nazwiskiem „Zygmunt Bończa” na rogu ul. Marszałkowskiej i Koszykowej, został osadzony na Pawiaku. Wywieziony 17 kwietnia 1942 r. do obozu koncentracyjnego w Auschwitz (nr obozowy 30 959). Tam włączył się do działalności konspiracyjnej w Zw. Organizacji Wojskowej. W wypadku wybuchu walki w obozie był przewidywany na dowódcę organizacji. Po jej wykryciu przez Niemców rozstrzelany 11 października 1943 r. na terenie obozu. Odznaczony orderem Virtuti Militari 5 kl., Krzyżem Walecznych, złotym Krzyżem Zasługi i Medalem Niepodległości.