Bojownikom niepodległości

Zygmunt Janiszewski

(1888–1920)

Zygmunt JaniszewskiUrodził się 12 lipca 1888 r. w Warszawie.

Po uzyskaniu matury w 1907 r. wyjechał na studia za granicę. Studiował matematykę i filozofię na uniwersytetach w Zurychu, Getyndze i Paryżu, gdzie w 1911 r. uzyskał doktorat.

Powrócił do kraju i w latach 1911–1913 wykładał matematykę na wyższych kursach w Warszawie, po czym wyjechał do Włoch. W 1913 r. został docentem na Uniwersytecie Lwowskim i tam wykładał matematykę. W tym też roku wydał fundamentalną pracę z zakresu topologii płaszczyzny O rozcinaniu płaszczyzny przez kontinua.

Po wybuchu wojny w sierpniu 1914 r. wstąpił do oddziałów strzeleckich i Legionów Polskich. Początkowo służył w 1 pp LP, a potem w 1 part LP.

W 1917 r. powrócił na Uniwersytet Lwowski. Utworzył we Lwowie organizację konspiracyjną, po czym objął funkcję jej komendanta.

W 1917 r. w czasopiśmie „Nauka Polska” opublikował artykuł O potrzebach matematyki w Polsce, który zainicjował polską szkołę matematyczną.

Po kryzysie przysięgowym w Legionach zwolniony ze służby, ukrywał się w Radomskiem. W Ewinie pod Włoszczową założył i sam utrzymywał ochronkę dla sierot wojennych. W 1918 r. powołany na stanowisko prof. nadzwyczajnego matematyki Uniwersytetu Warszawskiego., w tym też roku otrzymał nagrodę Kasy im. Mianowskiego, którą przeznaczył na cele społeczne.

Był twórcą typologii i redaktorem czasopisma „Fundamenta Mathematicae”.

Równolegle należał do  POW.

Zmarł 3 stycznia 1920 r. we Lwowie.

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Niepodległości.

Jest patronem ulicy we Wrocławiu, znaczek poświęcony jego osobie wydała Poczta Polska.

Źródła

Bohaterom narodowym w hołdzie, Lwów 1936; Lwów i Małopolska Wschodnia w Legionach Polskich 1914–1917, Lwów 1935; „Monitor Polski” nr 156/1931; Ś.p. Dr Zygmunt Janiszewski, „Panteon Polski” nr 25/1926.