Bojownikom niepodległości

Zygmunt Lorec

(1891-1963)

Urodził się 14 stycznia 1891 r. w Warszawie. Syn Szymona Edwarda, mistrza blacharskiego, i Ludwiki z Bergów.

Kształcił się w Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców, uczestnik strajku szkolnego (1905 r.). Należał wówczas do młodzieżówki PPS. Ukończył gimnazjum Kreczmara w Warszawie.

Był miłośnikiem przyrody, aktywnym działaczem w klubach i towarzystwach miłośników przyrody. Wspólnie z Tadeuszem Wolskim przeprowadził badania nad gatunkiem ryby (strzebla przekopowa, obecnie strzebla błotna). W 1910 r. podczas wystawy rybackiej wspólnie z Tadeuszem Wolskim otrzymał złoty medal rosyjskiego Ministerstwa Rolnictwa i Dóbr Koronnych. Od 1910 r. studiował na Wydz. Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Należał wówczas do organizacji „Promień”. Po roku przeniósł się do Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Studiował do 1916 r.m.in. u S. Dębickiego i W. Weissa.

Od 1912 r. należał do Zw. Strzeleckiego. Był też komisarzem Polskiego Skarbu Wojskowego.

W czasie I wojny światowej w oddziale J. Piłsudskiego i Legionach Polskich ps. „Strzebel”. Od 6 sierpnia 1914 r. służył w Polskiej Intendenturze Wojskowej, a następnie w ekspozyturze intendentury LP w Wiedniu. Po jej likwidacji w grudniu 1915 r. przeniesiony do Dep. Wojskowego NKN. W lutym 1917 r. zwolniony ze służby.

Wyjechał wówczas do Warszawy, gdzie pracował jako nauczyciel w kilku gimnazjach oraz w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych..

Po 1918 r. w WP. Po wojnie przeniesiony do rezerwy.

Był nauczycielem w średnich szkołach ogólnokształcących i zawodowych. Pracował jako st. asystent Muzeum P. i T.B., współpracownik „Warsztatów Krakowskich”.

Artysta malarz i grafik. Od 1911 r. wystawiał w Warszawie (m.in. w „Zachęcie” i Instytucie Propagandy Sztuki), Krakowie, Wiedniu i Paryżu.

Pionier akwarystyki w Polsce. W 1923 r. był współzałożycielem Tow. Miłośników Akwarjów i Terrarjów w Warszawie. W latach 1925-1927 redaktor naczelny czasopisma „Akwarjum i Terrarjum”.

Podczas II wojny światowej mieszkał w Warszawie. Pracował w antykwariacie „Logos”, zajmował się malarstwem sztalugowym i małą grafiką użytkową. W czasie powstania warszawskiego 16 sierpnia 1944 r. wywieziony do Niemiec, przebywał w obozach pracy m.in. w Oberhausen i Linfort. W 1946 r. powrócił do Warszawy.

Pracował w dziedzinie grafiki użytkowej m.in. w dla Biura Nadzoru Estetyki Produkcji i wydawnictw książkowych. W latach 1947-1948 brał udział w wystawie Przemysłu Ludowegoi Rękodzieła Artystycznego w Warszawie i za granicą oraz Grafiki Użytkowej w Stow. Architektów RP (1948).

Od 1946 r. pracował jako kustosz w Muzeum Ziemi, a od 1951 r. w Państwowym Muzeum Zoologicznym (potem: Instytucie Zoologii PAN), ostatecznie jako kierownik mi,ędzywydziałowej pracowni hodowlanej.

Autor prac specjalistycznych.

Zmarł 1 października 1963 r. w Warszawie i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Parafialnym na Powązkach kwat. 289.

Odznaczony Medalem Niepodległości.

Żonaty (od 1911 r.) z Zofią Kossuth, a po jej śmierci z Janiną Godlewską, z którą miał syna Jana Bolesława (1928-19 VII 1944), zamordowanego przez Niemców w Warszawie, a po jej śmierci z Romaną Anielą ze Sztabholców Güntnerową.

Informacja o przyznaniu odznaczenia
Monitor Polski nr 93/1937
Źródła

I. Huml, w: Polski Słownik Biograficzny t. XVII/1972; S. Łoza, Czy wiesz kto to jest? t. 2, Warszawa 1939; W. Milewska, M. Zientara, Sztuka Legionów Polskich i jej twórcy 1914-1918, Kraków 1999; „Monitor Polski” nr 93/1937.